‘Een zieke boom kan er gezond uitzien’

BARNEVELD Niemand zag het aankomen: de metershoge eik die afgelopen zomer spontaan omviel op landgoed De Schaffelaar in Barneveld. De boom zag er gezond uit, aldus de terreinmedewerker. Hoe kom je erachter of de bomen op jouw perceel op omvallen staan? ,,Dit is de beste tijd om ze te controleren op zwammen.”

,,Op landgoed De Schaffelaar viel deze zomer een eik ‘zomaar’ om, zo werd in de media vermeld.” Boomverzorger Ruben Luchtenberg uit Barneveld denkt daar anders over: ,,Een boom valt niet ‘zomaar’ om. Deze eik had bijna geen wortels meer over.” 

Hoe kan het dan dat er aan de buitenkant niks te zien was? ,,Schimmels en sporen zijn altijd aanwezig in de lucht en onder de grond, maar die zie je niet”, legt hij uit. ,,Alleen in deze tijd van het jaar zijn de zwammen zichtbaar. Een boom kan er de rest van het jaar kerngezond uitzien en mooi in het blad zitten, maar ondertussen doodziek zijn.” 

DOOD HOUT Daarom is dit het beste moment om je bomen te controleren op zwammen, vertelt Ruben. ,,Die kunnen overal zitten: op het wortelpakket en de stam, maar ook op de takken.” Goed om te weten: niet elke zwam kan per definitie kwaad. Zo zijn er naast de zogeheten parasitaire schimmels ook paddenstoelen die alleen dood hout opeten en de rest van de boom ongemoeid laten. ,,Hoe gevaarlijk een zwam is, hangt daarnaast in grote mate af van de staat van de boom. Een pas gesnoeide boom is bijvoorbeeld extra kwetsbaar. Als een boom in slechte conditie gesnoeid wordt, heb je dus een grotere kans op ziektes en aantastingen.” 

Kom je zwammen of paddestoelen tegen? ,,Dan is het raadzaam om een professional in te schakelen”, adviseert Ruben. ,,Wij kunnen achterhalen om welk type zwam het gaat en de boom verder onderzoeken.” Daarbij kijkt de boomverzorger onder meer naar de locatie van de betreffende boom. ,,Als een boom met zwammen bijvoorbeeld vlakbij een nieuwe uitbouw staat, weet ik vaak al genoeg: grote kans dat de wortels graafschade hebben opgelopen.” 

(Lees verder onder de foto)

Een boom met zwammen.

Er zijn veel manieren om een boom te onderzoeken. De meest voorkomende manier is met een houten hamer en een prikstok: ,,Met deze instrumenten kunnen we klankafwijkingen in de stam horen en controleren op eventuele holtes.”

MONITOREN Toch hoeft een zwam niet altijd het einde voor een boom te betekenen. ,,Dat hangt heel erg af van het type zwam en het soort boom. Een eik met een reuzenzwam kan het best lang volhouden, terwijl het bij een beuk vaak hard gaat.” Ook de zogenoemde gevaarzetting is van belang. ,,Voor de eventuele schade maakt het nogal uit of een boom aan een drukke weg staat, of juist in een rustig weiland.” Om bij te houden hoe snel de aantasting gaat, kan de staat van de boom het beste jaarlijks gemonitord worden. ,,Als we de boom goed in de gaten houden, kan hij soms nog tientallen jaren door. Bomen kunnen gelukkig ook heel oud worden met schimmels.” 

Dit artikel wordt u aangeboden door Luchtenberg Boomverzorging