Het belang van een ‘slim’ testament: ‘Voorkom stress bij nabestaanden’

VOORTHUIZEN Wat gebeurt er met je geld, spullen en woning als je komt te overlijden? Het is belangrijk dit goed vast te leggen, adviseert toegevoegd notaris Vincent Dros. ‘Laat je familie niet met vraagtekens achter. Met goed advies kun je problemen voorkomen en geld besparen.’ 

Het is inmiddels twintig jaar geleden dat de wet rondom erfrecht werd vernieuwd, weet Vincent Dros van VPVA notarissen in Voorthuizen. Die vernieuwing bracht een aantal grote wijzigingen met zich mee, voornamelijk gericht op bescherming van de langstlevende echtgenoot. 

Zo konden kinderen vroeger een deel van hun erfenis direct opeisen na het overlijden van een van de ouders. Sinds 2003 is het zo geregeld dat bij een overlijden de langstlevende partner automatisch alle bezittingen en schulden van de overledene erft. De kinderen krijgen alleen een vordering in geld ter grootte van hun erfdeel, die zij pas kunnen opeisen na het overlijden van de andere ouder – tenzij anders vastgelegd in een testament. 

Vaak onvolledig geregeld 

‘Het grote voordeel van het nieuwe erfrecht is dat er maar één eigenaar van de erfenis is. Hierdoor gaat de afwikkeling na het overlijden van zijn of haar partner nagenoeg vanzelf’, vertelt Vincent. De ‘nieuwe’ regeling brengt volgens hem echter ook nadelen met zich mee. ‘In de praktijk betekent de eenvoud van deze regeling dat de erfenissen vaak onvolledig worden afgewikkeld. Dat is een gemiste kans.’

Zo kan na een overlijden onduidelijkheid ontstaan rondom de erfenis, met name over het bedrag waarop de kinderen recht hebben. ‘Wat is hun erfdeel omgerekend in euro’s? Dat kan op meerdere manieren berekend worden, met verschillende resultaten.’ Het advies is om dit vast te leggen in een overeenkomst tussen de langstlevende echtgenoot en de kinderen.

Foto: Arjan van Bruggen

Erfbelasting over de woning 

De langstlevende betaalt daarnaast erfbelasting over het erfdeel van de kinderen. ‘Dat weten mensen vaak niet en niet iedereen kan dit ophoesten. Zeker niet als een groot deel van het vermogen in de woning zit.’ De waarde van de woning telt mee, ook wanneer de langstlevende ouder hier blijft wonen. Hoeveel erfbelasting er precies is verschuldigd, hangt af van de hoogte van het vermogen van degene die overlijdt. 

Andere valkuilen en tips

Er zijn meer valkuilen, vervolgt Vincent. ‘Als de langstlevende ouder in een verzorgingshuis wordt opgenomen, telt het hele vermogen mee voor de berekening van de eigen bijdrage; inclusief de erfdelen van de kinderen! Daarmee raak je een deel van het vermogen kwijt. Met een testament kan bereikt worden dat het erfdeel van de kinderen bij opname van de langstlevende ouder in een verzorgingstehuis al aan hen toekomt. Zo kan een eigen bijdrage van die langstlevende verlaagd of soms zelfs voorkomen worden.’

Daarnaast wordt bij het vaststellen van de erfdelen van de kinderen vaak gekeken naar de WOZ-waarde van de woning, omdat de Belastingdienst dat ook doet. ‘Maar die loopt vaak achter; de werkelijke waarde is nu meestal hoger. Het is mogelijk om het erfdeel vast te laten stellen op de werkelijke waarde bij het overlijden van de eerste ouder. Je betaalt dan niet méér erfbelasting, maar je erfdeel valt wel hoger uit. Dit kan zo duizenden euro’s per kind opleveren bij het overlijden van de langstlevende partner.’ 

Ook goed om te weten: kleinkinderen zijn vrijgesteld van erfbelasting tot een bedrag van 23 duizend euro per kleinkind. ‘Als grootouder kun je dus belastingvrij nalaten aan je kleinkind. Dat gaat dan via een regeling in het testament.’

Stress en onduidelijkheden voorkomen 

Al met al is het in het belang van de hele familie om goed vast te leggen wie waar precies recht op heeft, benadrukt Vincent. ‘Omdat de huidige langstlevendenregeling relatief simpel is, laten mensen dit vaak na. Daardoor kun je je erfgenamen opzadelen met een hoop stress en onduidelijkheden.’ 

Met een ‘slim testament’ kun je zorgen dat de kinderen pas erfbelasting hoeven te betalen ná het overlijden van de tweede ouder. ‘Dan kan het ouderlijk huis verkocht worden en kunnen zij van de opbrengst de belasting betalen. Door goed na te denken over je testament en advies in te winnen bij een notaris, bescherm je je nabestaanden beter.’

Over VPVA Notarissen
VPVA Notarissen is een laagdrempelig kantoor voor zowel de particuliere als de zakelijke klant. Naast vestigingen in Ede, Lunteren en Wageningen heeft het bedrijf sinds 2021 ook een kantoor in Voorthuizen. Wegens groei is de Voorthuizense vestiging zeer recent verhuisd naar een nieuw pand. ‘Sinds 27 november zijn we gevestigd aan de Kerkstraat 4, midden in het centrum van Voorthuizen’, laat Vincent Dros weten. ‘Een mooie, nieuwe stap.’

Aangeboden door VPVA notarissen in Voorthuizen