Het Groene Vingertje: Straatjutten in de strijd tegen zwerfafval

De term ‘straatjutten’ kwam ik tijdens het schrijven van dit stukje tegen op internet en daar werd ik heel enthousiast van. Een betere term voor zwerfafval verzamelen op straat bestaat er niet. Dit is precies wat wij regelmatig doen. Minder vaak dan ik zou willen, iets met tijd. We hebben inmiddels drie grijpers gekocht, die an sich al fantastisch zijn voor kinderen. Een verlengde van je arm, wonderlijk. Ook heel handig als je zwanger bent. Genoeg tassen mee en hup, de deur uit!
Toegegeven, ik moest een drempeltje over om dit met mijn kinderen en man te gaan doen. Eerlijk gezegd voelde ik me nogal een gekkie. Drie prikkers in de hand en de dreumes in de buggy, omringd door zakken vol vuil. Een kleuter op het meerijdplankje die constant de discussie aanging over wie de derde prikker mocht gebruiken. En dan per se met de prikker het dopje wilde rapen. Nee, natuurlijk niet even snel met de hand, zodat de wachtende karavaan door kon. De andere wilde kleuter met blote handen vol druipende blikjes bier: “Kijk dan, papa! Drié blikken!” Fanatiek dat hij is, geweldig! We doen gemakkelijk een uur over 500 meter heen en terug. Hoe langer je kijkt, hoe meer je ziet. ‘Mensen… Hoe dan? Waarom?’, is wat we ons vaak afvragen tijdens het jutten.

SERIEUS PROBLEEM Zwerfafval is een serieus probleem. Naast dat het er gewoonweg niet uit ziet, verergert het onze plasticsoep: eenmaal op straat verbrokkelt plastic in kleine stukjes. Een aluminium blikje in een weiland van een boer kan, zodra het tussen de maaier komt, leiden tot de dood van een koe. Vervuild water, magen van dieren gevuld met plastic. Om zomaar wat gevolgen te noemen.

Het ontstaat niet alleen doordat men achteloos iets van zich af smijt, het waait ook gemakkelijk uit volle prullenbakken. Afval dat naast containers wordt gezet, en op die manier makkelijk gaat zwerven, worden ‘bijplaatsingen’ genoemd. Daar is een leuke oplossing voor bedacht: containertuintjes die ervoor zorgen dat de plek rondom een container er weer aantrekkelijk uitziet. Dit zorgt ervoor dat er minder zooi omheen komt te liggen. Wat werkt het soms toch simpel.

OOG VOOR DE NATUUR Als je mijn straatjut-ervaring leest, maakt dat misschien niet direct enthousiast. Maar naast dat het een goede reden is om naar buiten te gaan en je echt impact maakt met snel resultaat, heeft het nog meer voordelen. Mijn kleuters hebben meer oog voor de natuur en het zorgen ervoor. Ze weten dat zwerfafval dat in sloten ligt voorrang heeft, want dit spoelt uiteindelijk in zee. Mijn zoon heeft de helft van zijn nerf pijltjes te danken aan het straatjutten. Ook de pen van zijn tractor hebben we na anderhalf jaar (!) teruggevonden in de bosjes op de hoek van onze straat.

Onze collectie ballen is ondertussen behoorlijk. We komen vieze dingen tegen waar we onze verbazing over uitspreken: “Hier? Knap!” We krijgen gekke blikken, maar ook complimenten. Het leukste vind ikzelf het terugkijken naar de opgeruimde plek. “Kijk eens, wauw! Dat hebben we weer ff mooi gefixt!”