‘Voordat ambulance er is, kan jij het verschil maken’

Het AED-netwerk Barneveld wil uitbreiden en zoekt nieuwe vrijwilligers. Wat opvalt is dat weinig Barnevelders van het bestaan weten, zeggen Niels Scheffers, Joyce van Koesveld en Andries Florijn. Met een huis-aan-huis flyercampagne willen zij het netwerk vergroten.

BEKENDHEID Het is eigenlijk voor het eerst dat we het op deze manier aanpakken”, aldus initiatiefnemers Scheffers (ambulancechauffeur en coördinator AED-netwerk) en Van Koesveld (medewerker bedrijfsvoering brandweer en coördinator AED-netwerk). ,,Wat we merken is dat de bekendheid van ons AED-programma erg klein is. Ontwikkelingen als buurtpreventie floreren al langer, maar eerste hulp kunnen bieden is eigenlijk belangrijker. Zo ontstaat een dekkend netwerk van burgerhulpverleners, die ook met defibrillators kunnen omgaan. Het kan namelijk gebeuren dat een ambulance van verder weg moet komen, waardoor die misschien niet op tijd aanwezig is. Dan is het natuurlijk geweldig als er iemand in de buurt is die weet hoe je iemand moet reanimeren en hoe je een AED moet gebruiken. Dat zorgt er niet alleen voor dat er sneller hulp is, maar ook dat de overlevingskans groter is.”

VRIJWILLIGERS Voor de flyercampagne is veel gezocht naar deelnemers. Daar is Andries Florijn er één van: ,,Dit is de eerste keer dat ik betrokken ben bij het AED-netwerk van de gemeente Barneveld. Ik heb al sinds 2004 een EHBO-diploma, maar ik heb nog nooit een reanimatie gedaan. Deze campagne is bedoeld om nieuwe leden te werven, vooral in de kernen die eerder geen deel uitmaakten van het AED-netwerk. Sommige daarvan waren niet betrokken bij het platform omdat de brandweer de eerste hulpverlener in deze dorpen heeft. Wat ik vooral belangrijk vind aan de campagne is dat de naamsbekendheid vergroot wordt, dat het AED-netwerk wordt uitgebreid en dat er meer hulpverleners komen. Er zijn te veel mensen die niet weten dat het bestaat, maar volgens mij vindt iedereen reanimatie een belangrijk onderwerp. Er lijkt een soort huiverigheid of zenuwachtigheid te zijn als het aankomt op aanmelding voor zo’n vereniging.” Scheffers en Van Koesveld sporen burgers dan ook aan om een reanimatiecursus te volgen als ze dat nog niet gedaan hebben. ,,Het kan altijd gebeuren dat er reanimatie nodig is. Stel dat je thuis bent en iemand zakt in elkaar, en jij weet niet wat je moet doen, dan word je telefonisch geholpen als je 112 belt. Maar voor hetzelfde geld gaat dat te langzaam. Als je zelf al weet wat je moet doen, kun jij echt het verschil maken! Weet dat soms elke seconde telt. Wanneer je al wel bent opgeleid door bijvoorbeeld je BHV-opleiding roepen we ook op je aan te melden bij het platform.”

UITBREIDING Scheffers en Van Koesveld hebben al jaren ervaring met AED’s. ,,Ik ben 25 jaar als vrijwilliger bij de brandweer betrokken geweest. In 2008 is een pilot gestart, en sinds 2010 is de AED niet meer weg te denken uit de gemeente”, aldus Scheffers. Het aantal AED’s is intussen gestaag gegroeid van 50 naar 60. Daar heeft Andries Florijn zich bijvoorbeeld voor ingezet met de EHBO-vereniging. ,,Ik heb met een paar mensen er door middel van geldinzamelingsacties eentje ‘verdiend’. Deze is uiteindelijk geplaatst bij Dorpshuis ‘De Belleman’ in Zwartebroek. Later heeft het Rabofonds nog voor uitbreiding gezorgd, waardoor in Terschuur en in Zwartebroek een AED hangt vanaf 2011. Inmiddels hangen in alle kernen van de gemeente Barneveld AED’s. De gemeente vindt de AED’s heel belangrijk. Scheffers noemt Barneveld in dit opzicht de ‘vreemde eend in de bijt’. ,,Barneveld valt onder de VGGM (Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden) Die bestaat uit zestien gemeenten. Onze gemeente is de enige die de AED’s volledig zelf financiert. Voor zover we weten is dat nergens anders zo.” Een volledige lijst van locaties met AED’s in de gemeente zal binnenkort te vinden zijn op www.aednetwerk.nl.

CURSUS Belangstellenden die nog niet beschikken over een reanimatiecertificaat, kunnen na aanmelding bij het AED Netwerk Barneveld een gratis cursus Reanimatie/AED volgen. Deze cursus wordt verzorgd door de VGGM en de gemeente Barneveld. Deelnemers zijn daarna inzetbaar als burgerhulpverlener in hun woonplaats. Zij krijgen jaarlijks een herhalingscursus en ontvangen twee keer per jaar een nieuwsbrief. Ook worden zij uitgenodigd voor evenementen en symposia over burgerhulpverlening. Aanmelden kan via aednetwerkbarneveld@vggm.nl. Mensen die al in het bezit zijn van een geldig reanimatiecertificaat worden ook opgeroepen om zich aan te melden, of zichzelf in te schrijven via www.hartslagnu.nl. Zij zijn dan ook beschikbaar voor inzet van de AED’s in hun woonplaats. Door het AED-platform wordt momenteel onderzocht of de plaatselijke EHBO-verenigingen de opleidingen voor het platform in de kernen willen en kunnen verzorgen.

AED is een afkorting voor ‘Automatische en Externe Defibrillator’. Die geeft elektrische schokken die zorgen dat het hart weer gaat pompen. ,,Meestal hebben we het over hartinfarcten en hartstilstanden. Wij maken onderscheid tussen hartinfarct en circulatiestilstand. Bij een hartinfarct is er sprake van pijn op de borst, wat een voorbode kan zijn van een circulatiestilstand, maar reanimatie is nog niet nodig. Bij een circulatiestilstand wel. In Voorthuizen stond ooit een groep wielrenners op elkaar te wachten. Een van hen zakte in elkaar, vanwege een circulatiestilstand. Even verderop was een AED aanwezig. Die werd er direct bij gehaald. Zo hebben ze hun kameraad kunnen redden.”

Arend Jan Vermaat