(On)gewenst ontslag van een goede werknemer

BARNEVELD Iedereen weet dat als je een werknemer wilt ontslaan, je daarvoor een reden moet hebben. De wet schrijft voor dat er een redelijke grond voor ontslag moet zijn. In de wet staan verschillende redenen (redelijke gronden) genoemd. Werkgevers grijpen daarop terug als ze iemand willen ontslaan. Er is één redelijke grond die niet zo vaak gebruikt wordt in de praktijk. Dit is de zogenaamde h-grond. Eigenlijk een restcategorie, maar toch ook weer niet. Het is niet zo dat je een werknemer altijd nog kunt ontslaan op grond van die h-grond. Wel is duidelijk dat het om bijzondere situaties gaat.

TIMMERMAN BIJ PLANBOUW Een werknemer ging eind november 2015 bij Planbouw werken in de functie van Voorman Timmerman I. In maart 2019 raakt de werknemer ziek. Samen met zijn werkgever sluit hij een vaststellingsovereenkomst om te vertrekken, maar die overeenkomst gaat binnen een termijn van twee weken weer van tafel. Het gevolg was dat de werknemer in dienst bleef. Uiteindelijk dient Planbouw (de werkgever dus) op 16 mei 2019 een verzoekschrift in bij de rechter om de arbeidsovereenkomst met deze werknemer te ontbinden. Een goede werknemer en betrouwbare kracht. Waarom dan een ontslag? Wat is daar gebeurd?

STALKING De werknemer wordt sinds december 2018 lastig gevallen door – waarschijnlijk – zijn ex-partner. Hij ontvangt allerlei WhatsApp-berichten en e-mails waarin hem verwijten worden gemaakt over mishandeling en nog ergere dingen. In zijn woonplaats zijn brieven met foto's van hem verspreid met daarop een ernstige beschuldiging. De man doet aangifte bij de politie. Toch is dat geen reden om die werknemer te ontslaan. De man wordt juist zelf lastig gevallen. Er is dus meer aan de hand.

PISTOOL Ook werkgever Planbouw wordt lastig gevallen. Planbouw ontvangt allerlei berichten. De directieleden van Planbouw krijgen berichten. Op internet worden zeer negatieve beoordelingen gegeven over het bedrijf. Planbouw zou heel slecht werk leveren en onvriendelijk personeel in dienst hebben. Er zijn teksten op de bedrijfsbus van Planbouw geschreven. Allemaal van dat soort zaken. Een directeur van Planbouw krijgt zelfs een foto met daarop zichtbaar een pistool. Wie dit allemaal doet, is eerst niet duidelijk. Totdat Planbouw ook berichten krijgt met daarin het specifieke verwijt dat zij de bewuste werknemer in dienst houden.

H-GROND Planbouw stapt naar de rechter. Het contract met deze werknemer moet worden ontbonden op grond van die h-grond. De h-grond (artikel 7:669 lid 3 onder h BW) bepaalt dat onder een redelijke grond voor ontslag wordt verstaan: "andere dan de hiervoor genoemde omstandigheden die zodanig zijn dat van de werkgever in redelijkheid niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren.". Deze h-grond moet erg beperkt worden uitgelegd. Er zijn maar weinig situaties die hieronder vallen. In de wetsgeschiedenis worden voorbeelden genoemd zoals detentie of illegaliteit.

ERG GOED FUNCTIONEREN – SITUATIE ONHANTEERBAAR Nu moest de kantonrechter oordelen over Planbouw en de bedreigde werknemer én bedreigde werkgever. De kantonrechter stelt voorop dat deze zaak een zeer uitzonderlijke zaak is en voor alle partijen ook triest. De werknemer functioneert namelijk erg goed. Normaal gesproken zou je zo'n goede arbeidskracht nooit ontslaan. Je hebt in de bouw niet 1-2-3 goed nieuw personeel in dienst. Met dat in het achterhoofd komt de rechter toch wel tot het oordeel dat de ontstane situatie voor zowel werkgever als werknemer onhanteerbaar is. Er moet iets gebeuren. Het lukt Planbouw niet om dit punt zelfstandig op te lossen.

De kantonrechter oordeelt dat er sprake is van een h-grond. Een bijzondere situatie waarvoor dit artikel bedoeld is. In deze situatie kan van een werkgever in alle redelijkheid niet gevergd worden om de werknemer in dienst te houden. Hoe graag Planbouw dat ook had gewild. De werknemer krijgt vanzelfsprekend wel de transitievergoeding mee.

WET ARBEIDSMARKT IN BALANS (WAB) – I-GROND Vanaf 2020 treedt het grootste deel van de Wet arbeidsmarkt in Balans (WAB) in werking. Onderdeel van deze wijzigingen is dat er een zogenaamde i-grond komt. Een nieuwe en extra grond (redelijke grond) om een arbeidsovereenkomst met een werknemer te kunnen beëindigen. Deze nieuwe grond wordt ook wel de cumulatiegrond genoemd. Via deze grond moet het mogelijk worden om een werknemer bij een combinatie van omstandigheden te kunnen ontslaan.

Aangeboden door Mr. Bart Bouter, advocaat bij Post & Bouter Advocaten