Tips voor een succesvolle opvolging in het familiebedrijf

BARNEVELD Bij de opvolging binnen een familiebedrijf komt veel kijken, zowel op organisatorisch en juridisch als op sociaal vlak. Slechts 30 procent van de familiebedrijven doorstaat een eerste generatiewisseling, blijkt uit onderzoek. Hoe zorg je ervoor dat jouw bedrijf bij die dertig procent hoort?

BEGIN OP TIJD Bij een succesvolle opvolging wordt ruim vóór de daadwerkelijke overdracht al nagedacht over de vormgeving hiervan. Een concreet en doordacht opvolgingsplan vergroot de kans op slagen. Hierbij is het noodzakelijk om rekening te houden met zowel de financiële als persoonlijke aspecten. Een externe adviseur kan hierover meedenken.

WAAK VOOR DE BLINDE VLEK Vooral bij een bedrijf dat al vele jaren familiebezit is, kan de drang om de onderneming binnen de familie te houden groot zijn. Wanneer zoon of dochter automatisch naar voren wordt geschoven als opvolger, is het belangrijk om de vraag te stellen: ‘Is hij of zij wel geschikt?’ Houd rekening met de mogelijkheid dat het antwoord daarop ‘nee’ kan zijn. Een capabele leiding is essentieel voor een succesvolle onderneming. Prioriteit is dat het bedrijf blijft bestaan en weer een generatie meekan.

WERK OP MAAT Eerder werd duidelijk dat in de jaren voor de generatiewisseling al moet worden nagedacht over een helder opvolgingsplan. De uitvoering van dit plan is heel divers en verschilt per situatie. Wat zijn de wensen van ouders en kinderen? Wat is de opvolgingstermijn? Vindt deze geleidelijk plaats of in één keer? Het is maatwerk; geen enkele bedrijfsopvolging is hetzelfde.

BETREK DE FAMILIE Bij een succesvolle bedrijfsoverdracht is het van belang om niet alleen te focussen op de opvolger, maar om ook de rest van de familie niet uit het oog te verliezen. Het is raadzaam om de overige familieleden te betrekken bij het proces. Zorg voor volledige openheid, bijvoorbeeld door de plannen uitgebreid te presenteren aan alle kinderen en hun partners. Neem in de presentatie de cijfers en berekeningen mee en bespreek het financiële totaalplaatje. Zodoende kan een overdracht binnen de familiesfeer op een zakelijke manier plaatsvinden, maar heeft het ook draagvlak en instemming van de overige familieleden zodat de goede familiebanden in stand blijven.

GEEF DE KENNIS DOOR Tot slot wordt niet alleen het bedrijf, maar ook de kennis overgedragen op de volgende generatie. Dit gebeurt niet vanzelf; opvolgers zijn waarschijnlijk goed ingewerkt, maar beschikken niet over de jarenlange ervaring van hun voorgangers. Ouders en jonge ondernemers kunnen zich het beste verdiepen in een goede overdracht van kennis en vaardigheden. Dit kan bijvoorbeeld door deelname aan een training voor familieondernemers (zie www.familiebedrijvigheid.nl), waarbij de focus ligt op de zakelijke, juridische en sociale aspecten.

Aangeboden door: Peter Kooistra van Van Lienden & Kooistra in Barneveld