De schaatsende vrijwilliger
9 november 2022 om 14:56 RechtbankBARNEVELD Het was december 2019 in het Oranjepark te Vlaardingen en de schaatsbaan ging weer open. Een mooi winters plaatje met schaatsenverhuur, muziek en chocolademelk. Om dat allemaal in goede banen te leiden, heb je veel toezichthouders nodig. Iedereen komt immers de baan op, van jong tot oud en van prof tot kruk.
GOED HERKENBAAR Vooraf had de organisatie vrijwilligers geworven om toezicht te houden op de veiligheid en publieksassistentie te verlenen. Ze deden dienst in tijdsblokken van 3 tot 4 uur. Iedere vrijwilliger kreeg bij zijn ‘dienst’ ijshockeyschaatsen, een trui een blauwe jas en handschoenen beschikbaar gesteld. Zo waren de baanwachters goed herkenbaar. Na een paar uur dienst kwam één van de vrijwilligers erg onfortuinlijk te val en brak zijn elleboog met blijvende schade.
De verzekeraar van de schaatsbaan wees aansprakelijkheid af. Ieder weet dat schaatsijs hard en glad is en vallen hoort daar nu eenmaal bij. Bovendien had de organisatie toch mogen verwachten dat vrijwilligers die afkomen op bij uitstek zó’n vrijwilligersklus weten wat de gevaren zijn en bovendien niet onhandig zijn op het ijs.
STRENG Na jaren discussie werd de zaak aan de rechter voorgelegd, die vorige maand besliste. Een paar dingen uit die uitspraak geef ik graag door. Allereerst: ook als je als vrijwilliger ergens meehelpt, valt de organisatie onder het bereik van de veiligheidswetgeving; de wet behandelt ze net zo serieus als ‘echte’ werknemers. En daarmee is de rechter net zo streng als het om veiligheid gaat.
Goed om te weten, want veel werkgevers gaan in dat opzicht nog steeds losser om met vrijwilligers dan met betaalde werknemers. De organisatie kwam er niet mee weg door te stellen: ach, die vrijwilligers komen voor hun plezier en de gezelligheid en mogen bovendien gratis mee-schaatsen en doen direct wat nuttigs. Allemaal prima, vind de rechter, maar dat neemt niet weg dat je de vrijwilligers die je inschakelt heel zorgvuldig moet instrueren.
SOCIALE VAARDIGHEDEN Dat hebben we ook gedaan, verdedigde de organisatie zich: voor alle vrijwilligers is vooraf een informatieavond georganiseerd. Toen bleek dat het daar vooral was gegaan over sociale vaardigheden en niet was gevraagd of schaatsbaanwachten konden schaatsen en tips over de veiligheid op het ijs waren uitgebleven, kantelde de zaak in het voordeel van het vrijwilliger.
ZWARE DOBBER Uit deze beslissing blijkt maar weer eens hoe ver de werkgeversaansprakelijkheid reikt, ook al ben je geen echte werkgever. Met dat jouw vrijwilliger in de uitoefening van zijn taak ongelukkig terechtkomt, zal een werkgever er een zware dobber aan hebben om aan aansprakelijkheid voor de schade te ontkomen. Die zorgplicht gaat heel ver. Een werkgever moet dan zelfs rekening houden met de eigen onvoorzichtigheid van de vrijwilligers. Glad ijs, dus.
Aangeboden door BVD Advocaten in Barneveld