‘Ik ben verlamd, maar heb een prachtig leven’

15 januari 2022 om 09:02 Mensen Tips van de redactie

VOORTHUIZEN Vier jaar geleden sprak de toen 16-jarige Sven Likkel uit Voorthuizen in deze krant openhartig over zijn ongeluk in een Frans zwembad, waardoor hij gedeeltelijk verlamd is geraakt. Nu blikt hij terug. ,,Ik zit nog altijd in een rolstoel, maar er is ontzettend veel gebeurd. Ik durf te zeggen dat ik blij ben met dit leven.’’

Met een handige draaibeweging manoeuvreert Sven zijn elektrische rolstoel naar de hoge eettafel, waar zijn vrouw Judith net een glas water met een rietje heeft neergezet. ,,Dit hier is hetzelfde gebleven’’, zegt hij, wijzend naar zijn bewegingloze benen voor hem. ,,Maar er is de afgelopen vier jaar wel wezenlijk veel veranderd.’’

Even een korte terugblik. In de zomer van 2017 komt Sven bij een duik in het zwembad op de camping in Frankrijk heel verkeerd terecht. Hij raakt met zijn hoofd de bodem van het bad, waardoor op vier plekken zijn nekwervel breekt en zenuwbanen worden onderbroken, zo blijkt later in het ziekenhuis van Genève. Verlamming van zijn gehele lichaam onder die plek is het gevolg, met uitzondering van zijn biceps, een deel van zijn armen en zijn polsen. Die kan hij wel bewegen, zijn vingers dan weer niet.

REVALIDATIE ,,Om maar met de deur in huis te vallen: nee, er zijn sindsdien geen functies meer teruggekomen en de kans dat dat gebeurt, is volgens de artsen ook zeer onwaarschijnlijk. Daar zal ik mee moeten leren leven.’’ Hij zegt het op neutrale toon, waarmee hij indirect aangeeft dat hij dat ook al geaccepteerd heeft. ,,Zoals ik vier jaar geleden ook vertelde, ik ga niet zitten kniezen in een hoekje en treuren over wat ik allemaal niet meer kan. Ik heb me vanaf dag één volledig gestort op revalidatie, op een blik vooruit. En die houding heeft me tot nu toe heel veel moois gebracht. Mensen om me heen waarschuwden me wel eens dat ik misschien een keer een terugval zou krijgen. Het is nog niet gebeurd en ik zie het ook niet zo gauw gebeuren, eerlijk gezegd.’’

Zo heeft Sven sinds bijna drie jaar een eigen woonruimte, achter het huis van zijn ouders. Brede deuren met overal knoppen om ze elektrisch te openen, een hoog aanrecht en uiteraard geen drempels, geven de Voorthuizenaar alle bewegingsruimte die hij nodig heeft. ,,Ik ben hier heel blij mee. In de eerste periode na het ongeluk stond mijn bed in het vorige huis van mijn ouders aan de Tromplaan gewoon pontificaal in de woonkamer, want naar boven kon ik natuurlijk niet. We kregen de kans te verhuizen naar dit adres, met de mogelijkheid om een verouderd kantoor achter het pand iets uit te breiden en om te bouwen tot woning.’’ 

GETROUWD Aanvankelijk woonde Sven er alleen, maar anderhalf jaar geleden trok Judith bij hem in, nadat het jonge stel besloot te trouwen. ,,Dat is écht ongelooflijk, maar ook heel bijzonder. Ze heeft voor mij in alle liefde gekozen, en neemt mijn verlamde lichaam erbij.’’ Sven en Judith hadden al een tijdje een relatie voordat het ongeluk in het zwembad gebeurde. ,,Toen duidelijk werd dat ik zeer waarschijnlijk voor de rest van mijn leven verlamd zou blijven, hebben we heel veel samen gepraat. Ik had het haar absoluut niet kwalijk genomen als zij een andere weg had gekozen. Kijk, dat ik met dit lichaam verder moet, heb ik geaccepteerd. Maar zij dus ook. Ze weet dat ze daarmee een onvoorwaardelijke keuze maakt die best wat consequenties heeft, omdat ik nu eenmaal niet veel kan. Ik heb diepe bewondering en respect voor haar.’’

Daar raakt Sven wel een gevoelig punt. ,,Dat is eigenlijk het enige vlak waarop ik soms wel hoopte dat ik meer zou kunnen. Judith is verpleegkundige en heeft ook geregeld nachtdiensten. Naast haar werk, moet ze dan nog vaak in huis alles doen en eten koken. Ik zou maar wat graag haar last wat verlichten, door bijvoorbeeld een keer eten te koken voordat ze thuis komt, maar dat is niet echt mogelijk. Ik moet me erbij neerleggen dat het zo is. Al ben ik wel heel blij met dít geval.’’ Hij wijst naar een rond plat object dat onder een kast verscholen ligt. ,,Dat is een automatische stofzuiger. Die kan ik zelf aanzetten en dan gaat ‘ie in een heel rustig tempo al zuigend de kamer door. Het ding botst overal tegenaan en het duurt een tijdje voordat ‘ie helemaal klaar is, maar dan is de vloer ook weer mooi schoon. Zo heb ik tóch het gevoel dat ik íets heb bijgedragen in het huishouden.’’

EXAMEN Ondertussen heeft de Voorthuizenaar zéker niet stilgezeten, de afgelopen jaren. ,,Dít hier werkt natuurlijk nog wel gewoon optimaal’’, zegt hij, met zijn pols tikkend tegen zijn hoofd. ,,Daar ben ik ontzettend blij om. Met een ongeluk in een zwembad had het best goed gekund dat er ook hersenbeschadiging was opgetreden, maar dat is niet gebeurd. Ik heb mijn volledige leer- en denkvermogen behouden.’’ Daar maakt hij dan ook dankbaar gebruik van. Via een online opleidingsinstituut heeft hij vorig jaar boeken besteld, is hij gaan leren en heeft hij vervolgens staatsexamen gedaan in een aantal vwo-vakken. ,,En dit schooljaar rond ik dat examen verder af, zodat ik straks mijn middelbare schooldiploma alsnog heb’’, zegt hij. ,,En ik weet ook al wat daarmee ga doen, want ik heb me ingeschreven voor de studie psychologie aan de universiteit in Utrecht. Over een maand moet ik er toelatingsexamen doen, want het is een numerus fixus-studie. Corona brengt voor mij het grote voordeel met zich mee dat ik straks alle hoorcolleges gewoon online thuis kan volgen. En als ik dan twee keer per week met een taxibusje naar de universiteit moet voor een werkcollege, vind ik de balans prima en houd ik genoeg energie over om thuis veel te studeren. Ik heb inmiddels geleerd dat, als je vooraf maar duidelijk genoeg bent over wat je exact nodig hebt, veel mensen je graag helpen met praktische dingen.’’

Dat hij ooit psychologie zou gaan studeren, had hij vóór het ongeluk nooit gedacht, vervolgt Sven. ,,Ik was toen vooral een bezig baasje. Ik had niet echt een toekomstplan, maar dacht vooral aan het bedrijfsleven. Ik had ook wel moeite met emotionele vaardigheden, was altijd bijzonder rationeel. Wat dát betreft is er door mijn ongeluk tóch een functie bijgekomen, want ik kan nu beter met emoties van mezelf en van anderen overweg. Al ben ik ook nog steeds wel rationeel van aard, maar ik voel me wel verrijkt. Ik denk dat ik de afgelopen vier jaar zo’n beetje tien jaar ouder ben geworden. Volwassener, bedoel ik dan eigenlijk, dus in positieve zin.’’

Sven kijkt even de tuin in, waar het nu zonnig is. ,,Ik ben veel binnen, bezig met mijn eigen dingen. Studeren, mijn werk voor de jongerenraad in Barneveld, ik heb altijd wel wat omhanden. Heel veel vrienden heb ik niet, maar dat vind ik ook niet erg. Af en toe kom ik wel buiten en ik kan nu ook prima in mijn eentje naar het centrum bijvoorbeeld. Over het algemeen vind ik de toegankelijkheid in het dorp goed, ik kan overal prima komen met deze grote wagen.’’ 

STERKER Toch heeft hij zichzelf ten doen gesteld zijn bereik nog verder te vergroten, door te oefenen met een handbewogen rolstoel. ,,Die wagen heb ik inmiddels ontvangen via de wet maatschappelijke ondersteuning en ik oefen en er geregeld binnenshuis mee. Maar het is zwaar, mijn spieren zijn er nog niet sterk genoeg voor. Ik blijf het proberen, zodat ik ooit ermee naar buiten kan en misschien zelfs bij mijn oma op bezoek kan. Zij woont in een huis dat door de constructie en de drempel met mijn huidige wagen ontoegankelijk is voor mij, dus ik ben ook al 4,5 jaar niet bij haar binnen geweest.’’ Nog altijd gaat Sven geregeld naar het revalidatiecentrum, vooral om zichzelf sterker te maken en uit te dagen. ,,Ik zie daar wel een sport in, ik word in mijn armen steeds sterker en handiger, ik train mijn lichaam. Het is leuk om jezelf een doel op te leggen, te oefenen en dan te kijken of het lukt. Ik denk dat ik nooit uitgerevalideerd raak. En natuurlijk lukt soms iets niet, of niet snel. Maar daar kan ik wel mee overweg.’’

Binnen de jongerenraad is Sven nu sinds enige tijd penningmeester. ,,Dat was wel grappig. Toen ik net in de rolstoel beland was, kreeg ik een keer een algemene wervingsbrief van de jongerenraad met een oproep voor nieuwe leden. Ik dacht, waarom niet, ik heb verder toch weinig te doen. Niet uit een gevoel van nuttig willen zijn, maar ik vond het gewoon interessant om te kijken of het wat voor mij was. Inmiddels zit ik dus in het bestuur en is het echt leuk om zo betrokken te zijn. Samen met een paar andere leden van de raad zijn we al een tijdje druk bezig om het belang van starterswoningen voor jongeren in deze gemeente beter op de kaart te krijgen. We hebben daarover contact gehad met alle politieke partijen en dat geeft ook wat meer inzicht in dat wereldje. Sommige mensen om me heen zeggen inmiddels: ‘je moet de politiek in’ enzo. Ik weet niet of me dat zou liggen.’’ Voor hun plannen over starterswoningen, komt Sven ook meer de straat op. ,,Zo hadden we een tijdje geleden een gesprek bij makelaar Kap in Barneveld. Ik moest toen via de achteringang naar binnen, omdat de voordeur voor mijn wagen niet bereikbaar was. Ik vond dat zelf niet zo erg, maar de makelaar volgens mij wel. En weet je wat het mooie is? Die makelaar heeft er meteen werk van gemaakt en binnen twee weken een goede toegang aangelegd voor mindervaliden.’’

VOORUIT KIJKEN Sinds het drama in het zwembad in 2017 is het leven van Sven, zijn familie en Judith drastisch veranderd. ,,Maar gek genoeg denk ik nog altijd niet met weemoed terug aan de periode daarvoor. Dat heeft ook helemaal geen zin’’, zegt de rationele Voorthuizenaar. ,,Ik heb echt meteen de knop omgezet en besloten alles uit het leven te halen wat binnen mijn mogelijkheden ligt. En volgens mij lukt me dat aardig. Ik ben dan weliswaar verlamd, ik heb wél een prachtig leven. Al draagt Judith ook wel een groot deel van dat gevoel bij. We zijn met z’n tweeën een fijn gezinnetje.’’

In het interview vier jaar geleden stelde Sven dat hij zich gesteund voelt door zijn geloof, dat alles gebeurt met een reden. ,,Dat denk ik nog steeds. Ik geloof niet in een straffende God, die mij dit expres heeft laten overkomen, maar ik geloof wel in een God die me helpt positief te blijven, die me helpt bij alles wat ik wil kunnen doen. En dat geeft me ook energie. Ik zie dat ik een doel heb in het leven en niet nutteloos ben. Dat ik een toekomst kan hebben. Zolang ik dat voor ogen houd, ga ik door.’’

Wouter van Dijk