Het volkstuinencomplex is het domein van de merels.
Het volkstuinencomplex is het domein van de merels. Kees van Reenen

Waar zijn de roodborsten?

8 januari 2022 om 06:11 Natuur en milieu

BARNEVELD Het nieuwe jaar is begonnen. Voor de vogelaar betekent dat het begin van een nieuwe jaarlijst. Deze keer beproeven we ons geluk op nieuwjaarsmiddag in het Oosterbos aan de oostrand van Barneveld.

Het weer werkt niet tegen: het is zeer zacht en af en toe breekt de zon door de wolken. Het begint ook goed, meteen bij het hek met de witte letters ‘Wandelpark’. In de bomen klinken allerlei vogelgeluiden en al snel laten de veroorzakers zich zien: koolmezen en pimpelmezen. Wat naar rechts klinkt de onmiskenbare roep van de boomklever. Dat was het voor nu. Verder dan maar.

SPECHT Links een hekje naar een fraaie tuin met een vijver, waar aan de rand een merel tussen het gevallen blad naar wormen zoekt. Verder geen vogels te zien. Maar in het bos klinkt het geluid van een grote bonte specht.

Het pad volgt de rand van het bos, langs een volkstuinencomplex. Daar zou wat kunnen zitten. Inderdaad, een paar merels, maar dat lijkt alles te zijn. Wel cirkelt in de lucht een roofvogel rond; een buizerd. Rechts in de bosrand is genoeg te doen, overal zitten kool- en pimpelmezen, maar geen nieuwe soorten. Hé, wat was dat voor roodbruine schim? Even beweegt er niets, dan verschijnt vanachter een boomstam een eekhoorn, om zich snel uit de voeten te maken. Mooie bijvangst.

Waar de volkstuinen ophouden, staan hoge elzen en warempel, daar klinkt de roep van sijzen, al laten de vogels zich niet zien. Dan houdt het Oosterbos al op en strekt een kennelijk onlangs bouwrijp gemaakt terrein zich uit. Eens kijken wat dat oplevert. De pas aangelegde waterpartijtjes zijn vogelloos en hetzelfde geldt voor het grasland. In de verte zit wat, een paar voedsel zoekende zwarte kraaien. Toch een nieuwe soort. Een paar houtduiven vliegen over en een kauw maakt de tien vol.

SLORDIGE V Achter het voetbalveld is het terrein ruiger, met begroeide hopen grond waar enkele gaaien vandaan vliegen. In de verte gaat een ekster met zijn nog tragere vlucht. Sneller vliegen een paar spreeuwen, gevolgd door twee holenduiven. Dan een troep zangvogels, maar welke? Ik herken het geluid niet en de camera is niet snel genoeg om ze in vlucht herkenbaar vast te leggen. Spijtig.

Dan een aalscholver, die is makkelijk. En daar een slordige V van ganzen. Hun buik vertoont zwarte strepen, dus zijn het kolganzen. Een paar minuten later komen er vanaf de andere kant twee zangvogels aanvliegen, iets groter dan die van net, maar helaas, weer een frustratiemoment.

Dan terug naar het bos. Was de oogst tot nu toe al schamel, hier wordt het echt stil. Min of meer droge grond en fraaie door bomen overhuifde brede bossloten wisselen elkaar af. Links is zelfs een plasje met riet en de eerste watervogels: een paartje wilde eenden. Dan houdt het weer op. Ook in een groepje grove dennen zit voor zover te zien en te horen niets. Een seconde lang is een overvliegende meeuw zichtbaar, maar de soort is niet vast te stellen - opnieuw helaas.

LOSLOOPGEBIED Dan bereiken we de noordrand van het bos en zijn er weer mezengeluiden te horen, voorzien van scherpe kreten die van de boomklever blijken te komen, een vogel met vele noten op zijn zang. Er zitten er meerdere. Eentje zit voortdurend in de bemoste oksel van een dikke tak te pikken, daar moet wat lekkers zitten. Vanaf de grond is natuurlijk niet te zien wat, maar een paar mooie foto’s kan het wel opleveren.

,,Mij er niet op zetten, hoor.” De stem komt van een wat oudere vrouw die hier vaak wandelt, vertelt ze. Mevrouw Veldhuizen woont aan de Rozenstraat en heeft net haar zus in het ziekenhuis bezocht. ,,Hier kun je je gedachten verzetten en tot jezelf komen.” Wel is het, vooral ’s morgens, druk met honden; dit is een losloopgebied.

Na een groet loop ik het bos uit en hoor dan in de heg een winterkoning. Maar vreemd: nog steeds geen roodborst. Normaal zie je er in de winter elke honderd meter wel eentje. Ook een rondje door de woonwijk - met opvallend weinig voedertafels - levert geen roodborst op, alleen overvliegende kokmeeuwen. Terug op de parkeerplaats op de valreep een vink, soort twintig; toch nog even veel als vorig jaar in Stroe. Als we de onbekende zangvogels meerekenen zelfs twee meer.

Kees van Reenen

De boomklever heeft het goed naar zijn zin in het Oosterbos.
Zwarte kraai verzamelt voedsel op bouwrijp gemaakt terrein achter Oosterbos.
De enige roofvogel tijdens de nieuwjaarswandeling: een rondcirkelende buizerd.
De noordhoek van het Oosterbos wordt opgeluisterd door spiegelend water.
Het hek bij de ingang van het Oosterbos staat uitnodigend open.