‘In Scherpenzeel [ga ik de bus
[verbouwen’
,,Een beetje zenuwachtig ben ik wel’’, zegt Narda Beunders, ,,want ik ga zo naar de tweede opnamedag van het programma, waarbij Stef Bos een lied gaat zingen dat hij speciaal voor mij heeft geschreven.’’ De uit Scherpenzeel afkomstige Narda Beunders (39) is vrijdag te zien zijn in het tv-programma ‘Serenade van Stef’ van KRO-NCRV en Kansfonds om 16.40 uur op NPO 1.
Op het moment dat ik haar spreek, is ze met de auto onderweg naar de opnamelocatie. De eerste opnamedag, waarin ze samen met Stef Bos en enkele anderen een gemeenschapsruimte van bamboe bouwde, heeft ze er dan al op zitten. ,,Dat was niet spannend, echt leuk om te doen, want iets bouwen is helemaal mijn vak.’’
De reden dat ze op tv komt, is dat ze met een Oost-Europese bus gaat reizen: via alle provincies van Nederland, Europa in en dan naar onder andere Kenia, Tanzania, Malawi en Zuid-Afrika, is haar plan. De bus staat op dit moment bij haar ouders in Scherpenzeel. Ze gaat ‘m zelf verbouwen om er in te kunnen slapen en wonen. Rond februari of maart volgend jaar, wil ze ermee vertrekken.
ZELF BOUWEN Narda is geboren in Kenia, waar haar ouders in het plaatselijke ziekenhuis van Runyenjes werkten. Zo’n anderhalf jaar na haar geboorte keerde het gezin terug naar Nederland, waar ze eerst korte tijd in Hengelo woonden. Totdat haar vader in Scherpenzeel een huisartsenpraktijk overnam. Ze heeft een zus, Gea, en een broer, Erik. Haar ouders wonen nog in Scherpenzeel.
Ze woont tegenwoordig in Alkmaar, maar ze reisde en reist de hele wereld over. Als vrijwilliger trok ze bijvoorbeeld naar Lesbos om vluchtelingen te ontmoeten en lokale bewoners te helpen door hen op het strand opvangen. Ze maakte samen met de plaatselijke bevolking gemeenschapsruimtes in Griekenland, Malawi, Jordanië en Kenia, waarbij ze zelf de handen uit de mouwen stak bij het bouwen. ,,Zelf meedoen vind ik ontzettend leuk. Ik werk mee voor zover ik kan. Het bouwen als vak heb ik geleerd aan de Academie van Bouwkunst, waar ik ben afgestudeerd als architect. Daarna heb ik me er in onder meer Afrika en Griekenland verder in bekwaamd.’’
DE MAATJES Voordat ze tot architect werd opgeleid, ging ze naar een christelijke basisschool in Scherpenzeel de Maatjes, die later met De Bruinhorst fuseerde tot De Korenmaat, en vervolgens naar het Christelijk Lyceum Veenendaal. ,,Hoewel ik niet met de kerk ben opgevoed, vonden mijn ouders het belangrijk dat ik op deze scholen kennis kon maken het geloof. In Veenendaal ging het, in mijn herinnering, juist ook over andere religies dan alleen de christelijke. En dat heeft nog altijd mijn interesse.’’
Haar afstudeeropdracht ‘Ruimte om in te geloven’ aan de academie sloot hierbij aan. Daarvoor ontwierp ze namelijk een ‘geloofsgebouw’ op het Amsterdamse IJburg (als fictieve locatie), waar iedereen zich welkom zou moeten voelen. ,,De gebouwen doen me meer dan de godsdienst’’, zegt ze. ,,Ik ben enorm gefascineerd door geloofsgebouwen.’’ Voor haar afstudeerproject bezocht ze er vele, in Nederland en daarbuiten. ,,Een kerk kan een ruimte zijn die me aangrijpt door haar soms onmenselijke verhouding en schaal of een plek waar ik mijn gedachten de vrije loop kan laten. En het belangrijkste - dat is de rode draad in mijn werk – dat je er gewoon even kan zijn. Waar je fysiek de ruimte krijgt om te zijn wie je bent. De ruimtebeleving kan overweldigend zijn. Je kunt in een kerk ook het gevoel krijgen dat je onderdeel bent van een groter geheel, het geeft me vertrouwen, een gevoel van verbondenheid.’’
BIJZONDERE LICHTINVAL In de tijd dat ze afstudeerde, bezocht ze elke week een dienst in een andere religieus gebouw. Niet alleen kerken, maar ook moskeeën, synagoges en gebouwen van andere religies. De Grote Kerk in Alkmaar, De stad waar ze nu nog woont, vindt ze op dit moment één van de mooiste van Nederland, zegt na enig nadenken. Over de mooiste kerk in het buitenland aarzelt ze geen moment. ,,De Sint Pieter in Rome. Daarvan raakte ik helemaal overdonderd. Hoe is het mogelijk dat deze basiliek in die tijd zo groot en hoog is gebouwd? Als ik in Italië ben, ga ik er graag naartoe.
Ik houd ook veel van een totaal ander geloofsgebouw,,een kleine kapel in Duitsland, de Bruder Klaus Kapelle in Wachendorf, die is ontworpen en gebouwd door de Zwitserse architect Peter Zumthor. Hij heeft de moderne kapel voor de beschermheilige Bruder Klaus deze eeuw gebouwd voor een boer die op deze manier zijn vrouw wilde herdenken. In de kleine, ovale binnenruimte heeft hij de wanden bekleed met 112 sparrenstammen als bekisting, die hij vervolgens heeft weggebrand nadat de stampbetonnen muren waren uitgehard. De kleine, ronde vensters zorgen er voor een bijzondere lichtinval. Onder architecten is dit een bekend kerkgebouw.’’
NERGENS THUIS Narda Beunders heeft als architect en vrijwilliger veel gereisd. Tegenwoordig doet ze dat vanuit haar stichting Roof for Humanity. Maar mede door al dat reizen, krijgt ze steeds meer het gevoel dat ze nergens volledig thuis is. ,,Het volledig zijn wie je bent, vind ik in Nederland lastiger. Ik ga tijdens de ‘Roof for Humanity on tour’ ruimtes bouwen om in te geloven. Bestaande uit een bamboe gemeenschapsruimte, waar iedereen welkom is.’’ Deze bouwt ze onder anderen voor en met mensen die gevlucht zijn voor oorlog en (natuur)geweld. ,,In Nederland verwachten mensen dat een gebouw een functie heeft en wel voor een bepaalde doelgroep. Daar geloof ik zelf niet in, dat je ergens toe moet behoren en een labeltje opgeplakt krijgt of in een vakje wordt gestopt om ergens welkom te mogen zijn.’’
Hoe het label vluchteling ervoor kan zorgen dat mensen die gevlucht zijn, ,,wat gewone mensen zijn, zoals jij en ik’’, nergens écht welkom lijken te zijn, vindt ze onbegrijpelijk. ,,Op deze manier zouden we toch ook niet willen worden behandeld als we zelf moeten vluchten, bijvoorbeeld als Nederland onder water zou komen te staan?’’
Haar werk in Nederland benut ze om de onderzoeksreis met bus en bamboe volgend jaar te kunnen bekostigen. ,,Ik leef zuinig, gebruik mijn spaargeld ervoor en heb bij fondsen subsidie aangevraagd.’’ Onderweg wil ze in gesprek gaan met mensen die ze ontmoet, en zal ze ook specifiek plekken opzoeken waar vluchtelingen verblijven. ,,Met ieder die wil aanhaken ga ik een gemeenschapsruimte bouwen. Het geraamte ervoor kan telkens op een andere manier worden bedekt met materiaal dat per locatie verschilt. Met de mensen die er wonen, ga ik na met welk materiaal je dat op die plek het beste kunt doen.’’
Het grootste deel van de tocht maakt ze alleen. Ze heeft al gepland dat een aantal personen een periode mee bouwen en reizen. Van tevoren benadert ze ook mensen om voorzorgsmaatregelen te nemen om door gebieden te trekken waar het onveilig kan zijn, zoals in Zuid-Soedan. ,,Als de uiteindelijke route daar doorheen zal lopen, reis ik een stuk in een beveiligde patrouille rijden.’’
Zou ze zich nu nog thuis voelen in Scherpenzeel? ,,Bij mijn ouders voel ik me zeker thuis en de omgeving vind ik heerlijk. Maar ik zal denk ik niet meer naar Scherpenzeel terugkeren om er te gaan wonen, omdat ik het gevoel heb dat ik er niet zou kunnen doen wat ik graag wil doen. Ik heb een ideaalbeeld voor ogen, dat ik stap voor stap samen met anderen wil creëren. Daarvoor wil ik deels in het buitenland en deels in Nederland kunnen werken.''
[Meer informatie: www.aroofforhumanity.com en ruimteomintegeloven.nl.
