Corona of griep scheelt een beetje

16 november 2021 om 08:36

[Tientallen reacties kwamen er via de mail en sociale media op de opiniebijdrage 'Wie vaccineert deugt, anders ben je een paria', die deze krant zaterdag publiceerde. Zowel (zeer) negatieve als (zeer) positieve. Twee voorbeelden: 'Het plaatsen van dit artikel is misplaatst en onbegrijpelijk' en 'Dit stuk is mij uit het hart gegrepen'. De felheid van de reacties is tekenend voor de tweedeling in de samenleving over het coronabeleid. De redactie van de Barneveldse Krant weet hoe gevoelig dit onderwerp ligt, maar vindt het haar taak om ruimte te geven aan voor- en tegenstanders van het coronabeleid. Op voorwaarde dat een fatsoenlijke discussie plaatsvindt, met respect voor elkaars standpunten. Op deze twee pagina's een aantal reacties.

In de Barneveldse Krant van afgelopen zaterdag stelt Joan van de Krol twee punten aan de orde: 1) De ernst van het coronavirus valt wel mee en 2) Door het coronavirus ontstaat een scheiding in de samenleving tussen gevaccineerden en niet-gevaccineerden. Wie kan aantonen dat het anders zit, mag zijn vinger opsteken. Welnu, bij deze.

[Vraag 1: Is het coronavirus een griepje?

Er wordt vaak gezegd dat corona geen griepje is en er wordt vaak gezegd dat het ongeveer hetzelfde is. Laten we niet al te moeilijk doen: het griepvirus en het coronavirus lijken heel sterk op elkaar (kijk maar op Google-afbeeldingen). Ze werken ook hetzelfde: ze zijn ontzettend besmettelijk, je wordt er ziek van en het is dodelijk. 

Er is eigenlijk maar één verschil: door vele, vele generaties zijn we behoorlijk immuun geworden voor de dodelijk kracht van het griepvirus; alleen oude en verzwakte mensen bezwijken nog aan deze dodelijke ziekte. Voor het coronavirus hebben we nog geen immuunsysteem ontwikkeld. Dat maakt ons allemaal kwetsbaar.

Zonder maatregelen is het coronavirus dus gewoon een dodelijke ziekte met een aantal lastige kenmerken. Het virus heeft namelijk een voorkeur voor oudere en/of dikkere mensen. Ben je jong en slank, dan heb je veel minder kans om ziek te worden; laat staan in het ziekenhuis terecht te komen. Jongeren kunnen wel drager van de ziekte zijn en deze weer overbrengen op de kwetsbare groep mensen. Een ander kenmerk is dat de ziekte niet voor alle ouderen dodelijk is. De natuurlijke weerstand werkt vaak uitstekend. Er zijn echter geen garanties dat jíj of jouw grootouders er goed doorheen komen en alleen anderen worden geraakt. Niets doen leidt tot een dodelijke tombola.

[Vraag 2: Werkt het vaccin?

Hoe simpel wil je het hebben? Het systeem van vaccinaties is zo’n 150 jaar geleden ontdekt en heeft ervoor gezorgd dat een hele keur aan dodelijke ziektes geen kans meer maken om willekeurig mensen uit de samenleving te rukken en dood of ernstig verzwakt achter te laten. De explosie van de wereldbevolking is volledig te danken (of te wijten?) aan het feit dat we erin geslaagd zijn om de willekeur van dodelijke ziektes te beteugelen. 

Waar we de sterfte door griep hebben weten te beteugelen door de kracht van ons immuunsysteem hebben we ons lichaam voor de aanpak van de pokken, de cholera, de pest, tuberculose en een keur aan andere dodelijke ziektes een handje geholpen. Bij het coronavirus moeten we opnieuw beginnen. Is het vaccin dan perfect? Nee, maar als er brand is moet je blussen en honderden liters water zijn niet goed voor een huis, maar niets doen is veel ellendiger.

[Vraag 3: Geloven we de wetenschap?

Hier raken we een belangrijk punt in de discussie, die door het coronavirus aan de oppervlakte komt. Het liberalisme heeft in de 18e en 19e eeuw de samenleving ingrijpend gewijzigd door de wetenschappelijke aanpak onder alle besluiten te leggen. Niet langer werden besluiten genomen op basis van (adellijke) afkomst of religie, maar door objectief onderzoek uit te voeren en de uitkomsten hiervan leidend te laten zijn bij het nemen van besluiten.

Het liberalisme laat echter een ieder vrij om iets anders te vinden. Dit leidt ertoe dat we momenteel een samenleving hebben waarin mensen met volledig tegengestelde overtuigingen vreedzaam naast elkaar wonen. Het systeem is kwetsbaar in situaties waarin de ander niet vreedzaam wil zijn, maar het is ook kwetsbaar wanneer mensen weigeren om haar besluiten te gronden op basis van de wetenschap én wanneer de wetenschap (nog) geen antwoord heeft. Steeds meer mensen geloven ongefundeerde uitspraken (zoals het geloof dat vaccins slecht voor je zijn) en gebruiken daar schijnbaar wetenschappelijke argumenten bij. Het artikel van Joan van de Krol staat er vol mee.

[Vraag 4: Is het een oplossing om de capaciteit op de IC’s uit te breiden?

Door het beleid van onze overheid hebben we niet te maken met files van ambulances voor overvolle ziekenhuizen of begraafplaatsen, die het aantal doden niet meer kunnen verwerken. Dit komt door het gedrag van ons - burgers - rigoureus af te dwingen, zodat we elkaar zo min mogelijk kunnen besmetten. Naast de echte wappies (die de meest onzinnige complottheorieën verspreiden) zijn er veel mensen, zoals Joan van de Krol, die ervoor pleiten om meer IC-capaciteit te creëren en daarbuiten gewoon door te gaan. Dus: onze artsen en verplegers zijn aan het dweilen en wij zetten enthousiast de kraan open. Wat we nu feitelijk zien, is niet dat er een tekort is aan IC-bedden, maar dat het verplegend personeel ook niet gek is. Zij zien alle ellende in de ziekenhuizen, zij lezen de oproepen van allerhande organisaties en personen om vooral het leven leuk te houden en aan hen hoef ik vraag 1 tot en met 3 in deze bijdrage niet uit te leggen. Zij lopen ook gewoon tussen ons in en zien dat al het werk bij hen wordt neergelegd en dat de rest van Nederland gewoon doet wat ze leuk vindt. Zij zijn niet gek. Ze haken af en laten de bestaande IC-bedden achter zonder de handen aan het bed en geef ze eens ongelijk.

Als er al sprake is van een scheiding in de samenleving door het coronavirus dan is het wel de scheiding tussen het verplegend personeel en de mensen die weigeren te zien dat het coronavirus dodelijk is én met een vaccin kan worden bestreden. Als we dat vaccin allemaal accepteren dan worden de effecten van het coronavirus echt vergelijkbaar met het griepvirus, kan het verplegend personeel hier mee omgaan en is er ook tijd om door te werken aan een medicijn tegen deze verschrikkelijke ziekte.  Als we blijven ontkennen wat zich gewoon onder onze ogen afspeelt, dan gaan we nog een hele onzekere tijd tegemoet, want het virus muteert gewoon door en zal er eens in slagen om de werking van de vaccins te omzeilen. Het is net als bij een brandend huis: als je halverwege stopt met blussen, laait de brand weer op.

[Peter Lamberts

[voorzitter VVD Barneveld