Evert van Dijk behandelde jarenlang Nijkerkse dieren: ‘Slangen en wallaby’s op spreekuur’
10 augustus 2021 om 08:15 DierenNIJKERK Na dertig jaar dieren behandelen in dierenkliniek De Arker neemt Evert van Dijk een stapje terug in de praktijk die hij heeft opgezet: ,,Ik maakte nog te veel uren. Ik ben 65 jaar oud en die lange dagen begonnen mij parten te spelen.”
Evert van Dijk (65) groeit op in Suriname, op een plantage in het district Nickerie. ,,Ik groeide op in het district met een gering aantal inwoners: 90.000, en dat voor een district groter dan Nederland,” begint Van Dijk zijn verhaal. ,,We hadden, naast het vee, ook veel andere dieren rondlopen op het land: een miereneter, luiaard, tijgerkattjes, papegaaien, zangvogels, wilde eenden etcetera. Mijn moeder wilde dat wilde dieren hun vrijheid terug kregen en dus kocht zij op de lokale markt vaak dieren om ze vervolgens weer vrij te laten. Ze kon dat niet hebben, dieren horen in de natuur vond ze.”
We hadden ook een miereneter, luiaard, tijgerkattjes en papegaaien
Bij ziekte van de dieren kwam de veearts per vliegtuig uit de hoofdstad Paramaribo. Vroeger duurde deze reis over de weg namelijk soms wel een hele dag. ,,Het was een heel avontuur. In sommige gevallen ging mijn moeder met de gezelschapsdieren naar de hoofdstad voor de juiste medische zorg. Ik zei altijd tegen haar na zo’n reis: ‘Mam, ik word later dierenarts, dan hoef jij niet meer te reizen.’ Ik ben echt met grootgebracht met liefde voor dieren en vanuit dat oogpunt ook dierenarts geworden.”
NEDERLAND Rond zijn achttiende komt Van Dijk voor het eerst naar Nederland voor een studie aan de Hogere Tropische Landbouwschool in Deventer. Op dat moment nog met het idee om definitief terug te gaan naar Suriname. Na zijn studie gaat de dierenarts in spe samen met zijn toekomstige vrouw terug naar zijn vaderland, maar dat bezoek verandert alles. Van Dijk: ,,Er zijn vreselijke dingen gebeurd met mijn familie, mijn vrouw en ik hebben daarna besloten terug te gaan naar Nederland.” Eenmaal terug begint hij in Utrecht aan de faculteit Diergeneeskunde aan de opleiding tot dierenarts die ruim zes jaar zal duren.
Evert van Dijk en zijn hoofdassistente Petra de Haan in de praktijk De Arker. Foto: Kees van den Heuvel.
Het hartelijke ontvangst was voor mij een teken dat ik hier op m’n plek ben
Na de opleiding en meerdere vervangingen in diverse praktijken in het land, voelt de dierenarts zich het meest thuis in Nijkerk. ,,Nijkerkers kijken eerst de kat uit de boom. Maar als het dan goed is, dan is het ook echt goed. De eerste kerstdagen die we hier doorbrachten kregen we zoveel kaartjes, bedankjes en cadeautjes van de patiënten eigenaren. Dat deed me goed. Kijk, ik heb overal in den lande gewerkt en daar kreeg je weinig tot niets. Het hartelijke ontvangst was voor mij een teken dat ik hier op m’n plek ben.”
WALLABY Van Dijk begint dierenkliniek De Arker. Hij werkt veertig tot zestig uur per week om alle dieren uit de wijde omgeving te kunnen behandelen. Paarden, gezelschapsdieren en geiten komen regelmatig over de vloer. In de afgelopen dertig jaar heeft hij circa 15.000 operaties verricht, van een castratie tot oncologische operaties. ,,Mensen met een zieke goudvis komen ook langs,” vertelt hij, ,,Ik heb een keer een röntgenfoto gemaakt van een goudvis. In een zakje met water op de plaat. Je kan ze trouwens ook opereren, dat heb ik ook gedaan.”
Ook bijzondere slangen, huisezels en wallaby’s komen op het spreekuur. ,,Er zijn mensen in Nijkerk met wallaby’s in de voortuin. Die komen niet binnen in huis bij de eigenaren maar grazen vaak in de voortuin of weilandjes. Ik heb ook een eigenaresse gehad met een ezel en die mocht wel naar binnen in huis. Zij leefde echt met haar ezel.” In de praktijk behandelde Van Dijk vooral ‘kleinvee’, gezelschapsdieren, maar de eerste jaren werkte hij ook veel voor meerdere stichtingen die bijvoorbeeld circusdieren behandelen en voor projecten van de overheid waar dieren bij betrokken zijn.
Er is momenteel een schreeuwend tekort aan dierenartsen
Het leukst aan zijn werk vindt hij toch vooral het contact met dier én mens. ,,Medici kunnen alles willen, maar als je de mens niet bereikt heb je er veel minder aan. Je wil immers dat de medische adviezen die je mag geven ook opgevolgd worden. Ik ben ook opgegroeid met noaberplicht, dat is burenplicht. In Suriname was je nooit alleen. Zo ben ik opgegroeid en dat had je hier in Nijkerk destijds ook. Nog steeds heb je dit in de buitengebieden, we zijn nooit alleen op deze wereld.”
RUST De beslissing om na dertig jaar te stoppen met zijn praktijk valt hem zwaar. ,,Mijn lichaam kon de vele uren niet langer verdragen. Ik had mijn gezondheid al die jaren niet in acht genomen en het werd tijd meer aandacht hieraan te spenderen. Alleen op een gegeven moment komen de muren echt op je af.” Dus heeft Van Dijk toch besloten weer te gaan werken voor twee tot drie dagen per week. Van Dijk: ,,Er is momenteel een schreeuwend tekort aan dierenartsen. Nieuwe dierenartsen opleiden kost tijd en ik ben zo inzetbaar. Ik ga vooral weer aan het werk om het tekort van dierenartsen iets op te vullen, maar ook om kennis over te dragen aan de nieuwere dierenartsen, want dat is ook belangrijk en behoort tot het takenpakket van een dierenarts.”
SURINAME Ook wil hij nu het allemaal iets rustiger is nog meer terugdoen voor zijn vaderland. ,,Ik heb altijd medische materialen opgestuurd naar Suriname, onder andere naar dierenasielen en lokale projecten. Voor de uitbraak van Covid ben ik naar Suriname gegaan om daar te helpen met het vaccineren, opereren en voorlichting geven aan met name de indianen uit het binnenland. Ik heb hen toen beloofd dat ik terug zou komen voor een vervolg, maar dat is door heersende Covid nog niet gelukt. Ik zocht normaal ieder jaar mijn familie op in Suriname, maar nu ga ik terug zodra het kan. Ik vind het ook mijn plicht ten opzichte van mijn vaderland om wat terug te doen. Ik ben en blijf een Surinamer in hart en nieren, kleur zegt niets.”
Door Charella Hulsbosch