Luidere roep om integriteitsonderzoek rond fusie Barneveld-Scherpenzeel

1 juli 2021 om 10:31

BARNEVELD/SCHERPENZEEL De roep van burgerinitiatief Scherpenzeel Zelfstandig om een onafhankelijk integriteitsonderzoek naar de gang van zaken rond de gedwongen fusie tussen Barneveld en Scherpenzeel, vindt weerklank. 50Plus-Statenlid Leendert Lodder dient volgende week - tijdens de vergadering waarin Provinciale Staten de fusieknoop moeten doorhakken - een motie in om zo’n onderzoek af te dwingen.

Jannes Bijlsma

Onderdeel van het onderzoek zou mogelijk de ‘omkoping’ van de gemeente Barneveld door Gedeputeerde Staten (GS) van Gelderland zijn. Waarnemend burgemeester Klein van Scherpenzeel is er voorstander van om de intenties en integriteit van alle betrokkenen te onderzoeken. De gemeente Barneveld houdt zich meer op de vlakte.

VERONTRUSTE SIGNALEN Volgens Statenlid Lodders zou het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de aangewezen partij zijn voor zo’n integriteitsonderzoek. ,,Er hebben mij te veel verontruste signalen bereikt over zaken die neigen naar onbehoorlijk bestuur en waarbij de integriteit van de overheid in het geding komt”, zegt hij. ,,Daar mag bij zo’n gevoelig traject geen twijfel over bestaan. GS en de Rijksheer (Commissaris van de Koning John Berends, red.) zijn verantwoordelijk voor het fusieproces en de zorgvuldigheid daarvan. Het kan niet zo zijn dat Provinciale Staten betrokken worden bij eventuele onzorgvuldigheden en daarvoor medeverantwoordelijk kunnen worden gehouden.” Lodder probeert de komende dagen meer fracties achter zijn voorstel te krijgen.

Scherpenzeel Zelfstandig riep commissaris Berends begin deze week per brief op om opdracht te geven voor zo’n onderzoek. Woordvoerder Jaap van Donselaar somt hierin een aantal voorbeelden op van ‘koehandel en achterkamertjesgekonkel’ tijdens het herindelingsproces, waaronder het ‘gehengel’ van Barneveld naar provinciaal geld voor stations en rondwegen, de recente toestemming van de provincie voor de Barneveldse uitgave van 2,5 miljoen euro voor de verplaatsing van de crossbaan voor de Flying Bikes uit Kootwijkerbroek en ‘gedoe’ rond een ‘wensenlijstje’ dat rondging onder Barneveldse fractievoorzitters.

p 9

Twee weken geleden suggereerde hoogleraar bestuurskunde Michiel de Vries dat Barneveld zich had laten omkopen door de provincie. De Vries was lid van de zogenoemde spiegelgroep, die op verzoek van GS het herindelingsproces bewaakte. Hij sprak op verzoek van het burgerinitiatief in bij een hoorzitting over de fusie. Hierin betichtte hij GS ook van ‘onbehoorlijk bestuur'. Commissaris Berends nam zijn uitlatingen hoog op (,,dit moet je bloedserieus nemen”) en zei dat hij voornemens is actie tegen de hoogleraar te ondernemen.

In plaats daarvan pleitte Scherpenzeel Zelfstandig en nu ook Statenlid Lodder dus, voor een onafhankelijk onderzoek naar de gang van zaken. Zij weten zich hierin gesteund door waarnemend burgemeester Eppie Klein van Scherpenzeel. Hij laat via een woordvoerder weten: ,,Het lijkt me verstandig dat ik niet ga speculeren over de kwesties die in de brief van het burgerinitiatief en door de heer De Vries worden aangedragen. Maar het geschetste beeld raakt mij. Als burgemeester van Scherpenzeel ben ik het lokale aanspreekpunt van ‘de overheid’ en moet ik staan voor de integriteit van diezelfde overheid. Er bereiken mij te veel vragen waar ook ik geen antwoord op heb.”

KLAARHEID Klein vindt dat inwoners moeten kunnen vertrouwen op een integere overheid, die zorgvuldig en transparant handelt. ,,Welke kant de besluitvorming ook opgaat, de intenties en integriteit van alle betrokkenen in dit proces moeten boven alle twijfel verheven zijn”, aldus de burgemeester. ,,Ik vind dat de suggestie, om hier zo snel mogelijk klaarheid over te krijgen, dan ook moet worden opgevolgd. Daarmee neem ik mijn verantwoordelijkheid en wil ik dicht bij de Scherpenzeelse gemeenschap blijven staan.”

De gemeente Barneveld houdt het kort in haar reactie op de beschuldigingen van De Vries en de oproep van Scherpenzeel Zelfstandig. ,,Wij gaan niet in op uitspraken van derden”, aldus een gemeentewoordvoerder. Barneveld onderneemt in ieder geval zelf geen stappen tegen de hoogleraar naar aanleiding van zijn uitlatingen. ,,Dat is aan de provincie Gelderland.” De woordvoerder geeft geen mening over een eventueel integriteitsonderzoek.

De Barneveldse VVD-fractievoorzitter Theo Bos is zich in ieder geval van geen kwaad bewust. Juist hij werd tot twee keer toe door Scherpenzeel Zelfstandig genoemd als voorbeeld van de vermeende ‘koehandel’ door Barneveld. Bos vroeg twee weken geleden in een hoorzitting openlijk om extra provinciale miljoenen voor de nieuwe fusiegemeente. Hij kwam ook met voorbeelden om dit te besteden: een oostelijke rondweg om Barneveld en een treinstop bij station Barneveld-Noord op de lijn Amersfoort-Apeldoorn.

TRANSPARANT Bos ziet een eventueel integriteitsonderzoek met veel vertrouwen tegemoet. ,,Ik ben echt verbaasd. Je probeert juist transparant, eerlijk en oprecht te zijn over je inzet en dan krijg je dit voor je voeten geworpen. Dit is schijnbaar nodig om het fusieproces verder te verstoren. Ik laat die uitspraken voor rekening van het burgerinitiatief.”

De VVD’er zegt juist het belang van de Barnevelders en de Scherpenzelers voor ogen te hebben gehad, in zijn pleidooi voor meer geld. ,,Ik heb mij ook sterk gemaakt voor investeringen in het zwembad in Scherpenzeel, dorpshuis De Breehoek en de realisatie van kinderboerderij. Ik zie deze herindeling als een fusie tussen twee bedrijven. De provincie wil die. Dan mogen daar zaken tegenover staan waarvan de aandeelhouders profiteren: de burgers van zowel Barneveld als Scherpenzeel.”