De Woudenbergse Anne Zandee (midden) zich samen met haar studiegenoten in om menstruatiearmoede te bestrijden.
De Woudenbergse Anne Zandee (midden) zich samen met haar studiegenoten in om menstruatiearmoede te bestrijden. Eigen beeld

‘Een [veilige omgeving] op school creëren'

Woudenbergse zet zich in voor gratis menstruatieproducten op scholen

30 juni 2021 om 11:04

Anne vertelt: ,,Wanneer je te maken hebt met menstruatiearmoede, heb je geen of beperkte toegang tot de producten die je nodig hebt om je menstruatie veilig en comfortabel door te komen. Dit betekend in de praktijk dat je geen of te weinig geld hebt voor goede menstruatieproducten, zoals tampons of maandverband."

Enkele maanden geleden stuitte ze met haar studiegenoten op dit probleem. ,,Voor school moesten we een maatschappelijk probleem uitkiezen om een campagne over te maken. We kwamen achter het bestaan van dit probleem doordat één van ons een vriendin heeft die over haar ervaring vertelde. Zo zijn we begonnen en hebben we onderzoek gedaan. Wat is menstruatiearmoede? Is het een probleem? Bestaat het wel in Nederland?", vroegen ze zich af.


HERGEBRUIKEN Zo kwamen de studenten er achter dat menstruatiearmoede een probleem is onder veel jonge scholieren. ,,Dit komt doordat zij nog afhankelijk zijn van hun ouders en nog te jong zijn voor een bijbaantje. Uit onderzoek blijkt ook dat één op de tien menstruerende jongeren in Nederland eens te maken heeft met menstruatiearmoede. Omdat de jonge scholieren niet willen doorlekken, gebruiken ze alternatieven zoals wc-papier, sokken of ze hergebruiken hun tampons of maandverband meerdere keren. Dit is erg gevaarlijk en kan zelfs leiden tot Toxisch Shock Syndroom, een infectieziekte waardoor je in shock kan raken. Daarnaast blijven de scholieren soms bewust thuis, uit angst om door te lekken."

ONDERZOEK In 2019 deed het onderzoeksbureau OnePoll een onderzoek naar hoeveel geld vrouwen aan hun menstruatie uitgeven. ,,Voor dit onderzoek zijn 2.000 vrouwen tussen de 18 en 55 jaar ondervraagd. Daaruit bleek dat vrouwen zo'n 12 euro per maand uitgeven aan menstruatieproducten zoals maandverband, tampons en pijnstillers. Aangezien een vrouw gemiddeld 40 jaar lang iedere maand ongesteld is, komt dit dus neer op zo’n 5780 euro. Ook blijkt uit dat onderzoek dat één op de zes vrouwen iedere maand weer rekening moest houden met de kosten van menstruatieproducten in hun maandelijks budget."


,,We kregen veel reacties op onze campagne, zoals: ‘Zo duur zijn tampons toch niet, die kan je voor één euro krijgen?’ Toch zijn veel vrouwen bang dat er in die goedkope producten schadelijke stoffen zitten. Ook is menstrueren voor iedereen anders. De één heeft veel producten nodig, de ander is goedkoper uit. Daarnaast wil de één uitsluitend maandverband gebruiken, misschien wel vanwege hun cultuur of misschien vinden zij dat comfortabeler. De ander heeft weer veel pijnstillers nodig. Zo is het kostenplaatje voor iedereen anders en niet goed te vergelijken met elkaar."


DUBBEL TABOE Om menstruatiearmoede onder de aandacht brengen, zijn de studenten een campagne gestart. ,,Onze campagne bestaat uit twee fases. Eerst is er een campagneweek. In die week proberen we zoveel mogelijk aandacht te creëren voor menstruatiearmoede. Het is namelijk een nog niet veel besproken onderwerp. Dat komt door het dubbele taboe: menstruatie en armoede. De campagneweek speelt zich vooral online af, op onze Instagrampagina @PoenieNL.''


,,Na de campagneweek gaan we scholen benaderen om ze over te halen om gratis menstruatieproducten aan te bieden in hun wc's. Menstruatiearmoede is zeker niet de schuld van de school, maar op het moment dat hun leerlingen met het probleem te maken hebben, wordt wel hun verantwoordelijkheid. Door een veilige en zekere omgeving op scholen te creëren, hopen we het onderwijs ook te verbeteren. Om scholen te helpen bij de aanschaf van menstruatieproducten op hun wc’s, zijn wij een partnership met Yoni aangegaan. Scholen kunnen bij hen de producten bestellen."


Door op scholen gratis menstruatieproducten aan te bieden, haal je volgens Anne een stukje ongelijkheid uit de maatschappij. ,,Doordat de scholieren, en hun ouders, zich even geen zorgen hoeven te maken over die extra kosten, valt er een last van hun schouders. Ook zullen de menstruerende scholieren geen leerachterstand ontwikkelen. Tenminste, niet vanwege menstruatiearmoede. Op het moment dat het normaal is om in de wc op school maandverband te pakken, weten zij dat ze zich niet hoeven te schamen voor hun menstruatie. Daarmee doorbreek je dus ook het taboe.".


VOORBEELD Anne en haar klasgenoten hopen dat Nederland het voorbeeld van andere landen volgt. ,,In Schotland, Engeland en Nieuw Zeeland bieden ze gratis menstruatieproducten aan. In 2020 gaf de Nieuw-Zeelandse regering 1,5 miljoen euro uit om tampons uit te delen op scholen."


Inmiddels hebben de studenten uit Ede hun eerste succes bereikt. ,,Onze eigen school, de Christelijke Hogeschool in Ede, heeft pas toegezegd. Zij gaan een half jaar testen met ons concept. Er komen kastjes in de wc's waar je gratis je tampon of maandverband kan pakken. Daar zijn we natuurlijk heel blij mee. De komende weken hopen we dat zij nog meer scholen weten te inspireren."

Op CHE komen kastjes in de wc's waar studenten gratis tampons of maandverband kunnen pakken.
Afbeelding