‘Verbazing over krampachtige gemeente’
5 maart 2021 om 13:00Emoties lopen hoog op tijdens discussie Pastoriebos
VOORTHUIZEN Behalve het idee dat alle betrokkenen gewoon een keer met elkaar in gesprek zouden moeten gaan, leverde de commissievergadering over de monumentenstatus van het Pastoriebos in Voorthuizen donderdagavond geen nieuwe inzichten op. Wel liepen de emoties op een gegeven moment dusdanig op, dat voorzitter Guus Knapen zich geroepen voelde er bij twee raadsleden op aan te dringen hun toon wat te matigen.
André van der Velde
Niet het bestemmingsplan stond op de agenda, dat komt nog, maar het voornemen van het college om de monumentenstatus van het Pastoriebos weg te halen om zo de bouw van een appartementencomplex naast de Hervormde Dorpskerk mogelijk te maken. Dat voornemen heeft bij omwonenden veel losgemaakt. Het onderwerp was voor donderdag op de agenda gezet door ChristenUnie en Lokaal Belang en diverse insprekers maakten van de gelegenheid gebruik hun grote zorgen over de plannen te uiten.
Een van hen was Bas van Helden. De Monumentencommissie ontdekte volgens hem al in oktober 2013 dat de tuin bij de nieuwe pastorie onterecht gesplitst was. ,,Dat had moeten gebeuren via de Monumentencommissie. Ook ontbrak een cultuurhistorisch onderzoek en de werd tuin dusdanig verdeeld dat de commissie hierover een negatief advies gaf. Uit het Tuinhistorisch onderzoek bleek in 2020 welke waarden het Pastoriebos, de monumentale tuin, de oprijlaan en het kerkepad hadden en dat betekende opnieuw een negatief advies van de monumentencommissie’’, betoogde hij.
DRAAGVLAK Verwijzend naar de standpunten van de Monumentencommissie, drie erfgoedverenigingen, de rijksdienst Cultureel Erfgoed, de bomenstichting en omwonenden, constateerde Van Helden vervolgens dat er een breed gedragen onvrede is over het plan. ,,Wij verbazen ons over de krampachtigheid waarmee het college vasthoudt aan de toezeggingen aan de bouwer, waarbij het behoud van groen en behoud van monumenten onvoldoende wordt nagekomen. Samenvattend: Het is een mooi plan op de verkeerde plek en zonder draagvlak.’’
Inspreker Karel Loeff, directeur Erfgoedvereniging Heemschut en sprekend ook namens de Nederlandse Tuinenstichting en Het Cuypersgenootschap, noemde het opvallend dat zoveel omwonenden en andere Voorthuizenaren zich zorgen maken over het plan. Die zorgen komen volgens hem nadrukkelijk niet voort uit Nimby (not in my backyard)-gevoelens. ,,Je kunt je afvragen waarom het idee zo lang sluimert, steeds hapert en nu moet worden doorgedrukt. Wij zien het als volgt: het lijkt erop dat het college het doet voorkomen alsof het zich heeft vastgelegd ten opzichte van de bouwer, en dat de raad niet anders kan dan zich te conformeren van het voorgenomen besluit.'' De bond deed zelf een aanvraag voor uitbreiding van de monumentenstatus, maar die werd door de gemeente afgewezen. Loeff kondigde aan hiertegen bezwaar te zullen maken. ,,Wij vinden dat het intieme, religieuze en besloten karakter van groot belang is voor Voorthuizen. Daarbij past een kleiner bouwplan, of een bouwplan op een andere locatie.''
Inspreker Duifje Hoekstra stelde dat de gemeente ,,vanaf het allereerste moment geprobeerd heeft haar burgers op het verkeerde been te zetten. Niet door de onwaarheden te vertellen, maar door niet de hele waarheid te vertellen, en dat is veel nog veel verwerpelijker.’’ Hoekstra ziet geen enkele reden dat de gemeente ,,een slecht plan’’ doorzet. ,,Beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald. Laten we niet uit angst voor eventuele schadeclaims een stukje bos met volwassen bomen veranderen in een dorre woestijnvlakte waar echt geen roos te bekennen zal zijn.’’
ALARMBELLEN Bart Korteweg, eigenaar en bewoner van de Pastorie aan de Kerkstraat 33, hekelde de recente communicatie van de gemeente over de ontwikkelingen. Een recent persbericht deed bij hem de ,,alarmbellen rinkelen.’’ De gemeente wees daarin op het belang van de bouw van de appartementen. Korteweg noemde een ,,mooi weer verhaal’’ dat bij elkaar geknipt en geplakt was, waarin meerdere dingen uit het verband waren getrokken en waarin ook helemaal niets staat over het belang van groen of monumenten. Het Pastoriebos bestaat volgens hem uit drie monumenten die samen een bijzondere drie eenheid vormen in een groene omgeving. ,,Een baken van rust, respect en contemplatie. Het is een heel bijzonder kerkelijk monument, maar de drie-eenheid staat onder druk. Een groot deel van de tuin wordt opgeofferd aan gewone appartementen en nota bene ook parkeerplaatsen: Verdere verstening in plaats van groen en een ernstige aantasting van het kerkelijk monument.’’
Hij riep de raadsleden op het ,,unieke kerkelijke monument en groene oase’’ te beschermen en van het hele gebied een gemeentelijk monument te maken. ,,Of nog beter een rijksmonument, zodat we laten zien respect te hebben voor waar we vandaan komen.’’