Barneveld haalt groene energiedoel niet

1 maart 2021 om 12:17

Nog geen windmolens of mestvergisters

BARNEVELD De ambitieuze energiedoelen die de gemeente Barneveld zichzelf vijf jaar geleden stelde voor 2020, zijn niet gehaald. In 2015 bepaalde de lokale politiek dat tenminste twintig procent van het totale energieverbruik duurzaam moest worden opgewekt.

Jannes Bijlsma

Om dit doel in 2020 gerealiseerd te hebben, stelde de gemeente een mix samen van energiebronnen als mestvergisters, windmolens en zonnepanelen en meer. De doelen die het college van b. en w. in een eerder in 2015 gepresenteerd plan stelde (veertien procent duurzaam opwekken en een besparing van anderhalf procent), werden door de raad als ‘niet ambitieus genoeg’ bestempeld en naar boven bijgesteld, onder aanvoering van de ‘groene coalitie’ CDA, ChristenUnie en Pro’98. De SGP stond destijds alleen in haar opvatting dat de gestelde doelen niet realistisch zouden zijn, maar stemde wel in met de Energievisie waarin deze waren opgenomen.

Besloten werd destijds dat van de 4.400 terajoule die Barneveld naar verwachting in 2020 aan energie zou verbruiken, tenminste 880 terajoule duurzaam moest worden geproduceerd. Op basis van de meest recente cijfers van de Klimaatmonitor van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat komt Barneveld nog niet tot de helft van dit getal: 411 terajoule, wat neerkomt op een kleine tien procent. Om een beeld te geven: 1 terajoule staat globaal gelijk aan het energieverbruik van ongeveer zestien huishoudens.

WINDENERGIE Met name de grootschalige energieprojecten die Barneveld voor ogen had, zijn nog niet gerealiseerd. Barneveld zette vijf jaar geleden hoog in op windenergie, met vier tot acht hoge windturbines die gezamenlijk tussen de 102 en 204 terajoule moesten produceren. Daarvan kwam tot op heden niets terecht. Een eerste initiatief in 2017 voor drie turbines bij recreatieplas Zeumeren, van de met gemeentegeld ondersteunde stichting Duurzame Energie Barneveld (DEB), werd niet verwezenlijkt. Het verzet tegen dit plan, met name vanuit Voorthuizen, leidde tot een jarenlang voortslepende zoektocht naar de meest geschikte locatie in de gemeente om windmolens te kunnen plaatsen. Deze is nu nog in volle gang.

p 6

Momenteel lopen er ‘windgesprekken' tussen de gemeente enerzijds en bewoners en ondernemers anderzijds, om te bekijken hoe eventuele turbines mogelijk kunnen worden gemaakt op industrieterrein Harselaar. De gemeenteraad hoopt de zoektocht later dit jaar af te ronden, met het aannemen van de zogenoemde ‘structuurvisie wind'.

BIOVERGISTERS Verreweg het meest verwachtte de politiek in 2015 van duurzame energie door ‘biovergisters’, waar hout of mest wordt omgezet tot een gas dat kan worden gebruikt voor warmte bij bedrijven en voor mobiliteit. Als agrarische gemeente, met een totale jaarlijkse mesthoeveelheid van 700.000 ton, lag de bouw van één of twee van dergelijke installaties voor de hand. In totaal hoopte Barneveld dat die 160 tot 320 terajoule duurzame energie zouden produceren. Vijf jaar later blijft de teller echter nog steken op nul. In die periode kwamen twee initiatiefnemers voor een vergister niet verder dan ‘prille ideeën’, aldus de gemeente.

De Barneveldse politiek rekende in 2015 ook op meer duurzame energie die door warmtepompen in woningen wordt opgewekt. Deze zouden, hoopte de gemeente, in totaal tussen de 55 en 137 terajoule energie per jaar opwekken. De meest recente gegevens laten echter een resultaat van 16 terajoule zien. Vorige week bleek uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek dat Barneveld nog achterloopt met het aantal aardgasvrije woningen: in Barneveld was in 2019 gemiddeld 0,6 procent van de woningen aardgasvrij, terwijl heel Nederland een gemiddelde van 5,7 procent liet zien.

ZONNEPANELEN Wel succesvol was de gemeente Barneveld in het bevorderen van zonne-energie. Het doel van 45 terajoule duurzame energie per jaar werd, met een resultaat van 96 terajoule per jaar, ruimschoots gehaald. Het aantal zonnepanelen verdubbelde jaarlijks. Volgens het college is zonne-energie momenteel goed voor de stroom van eenderde van alle huishoudens in de gemeente. Een ander doel dat wel gehaald is, is een besparing van het totale energieverbruik. Barneveld zette in op een besparing van twee procent per jaar. Waar Barneveld in 2015 nog 4560 terajoule verbruikte (exclusief het snelwegverkeer), was dit getal volgens de Klimaatmonitor vijf jaar later 4366 terajoule. De gemeente ziet dit als een positief teken, gelet op de economische groei na de kredietcrisis en het gegeven dat er in dezelfde periode zo'n 2600 nieuwe woningen in de gemeente werden bijgebouwd. Ook de CO2-uitstoot nam de afgelopen jaren af

2030 Duurzame energie blijft ook het komende jaar een ‘hot item' op het gemeentehuis. Barneveld werkt momenteel aan vier verschillende beleidsdocumenten: de structuurvisie wind, de Regionale Energie Strategie, de warmtevisie en een nieuwe energievisie met een looptijd tot 2030. In het laatste stuk wordt een nieuwe energiemix opgenomen, die het gebruik van fossiele brandstoffen moet terugdringen. Daarvoor wil de gemeente vooral kijken naar ‘realistische maatregelen', op basis van bewezen technieken als zon, wind, geothermie, water, biomassa en energie uit restwarmte.