'Het worden [lange prikdagen], dat is duidelijk'

14 januari 2021 om 09:05

Het worden lange prikdagen voor GGD-medewerkster Claire van Spall, van ‘s ochtends acht tot ‘s avonds acht. ,,Maar ik heb me erop voorbereid’’, zegt ze met een glimlach, vanachter een groot glazen scherm. Ze zit aan een tafel vooraan priklijn nummer 3, in het midden van de zaal. ,,De eerste dagen zullen het intensiefst zijn, omdat we er allemaal in moeten komen, routine moeten opbouwen. Maar zodra het enigszins kan, gaan we meer in shifts werken, denk ik.’’

DRIE PRIKLIJNEN Van Spall zit deze dag vast klaar voor de ‘doorloop’ in de Sydneyzaal van het sportcentrum, een soort generale repetitie. Hier begint vrijdag de massavaccinatie van zorgmedewerkers van woonzorgcentra, verpleeghuizen en de gezondheidszorg uit de regio Gelderland-Midden. Na de officiële eerste prik om 7.30 uur - onder toeziend oog van directeur Bril en Ahmed Marcouch, voorzitter van Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (VGGM) - gaan een half uur later de priklijnen open. Ook zorgpersoneel uit gemeenten Barneveld, Ede, Nijkerk en Scherpenzeel kan hier terecht voor de eerste én de tweede Pfizerprik. Van Spall ontvangt in één van de drie priklijnen de mensen die een prik komen halen. Ze checkt ID-gegevens, inschrijving en gezondheidsverklaring. Daarna krijgen de zorgmedewerkers bij een volgende tafel een verpakte injectienaald en lopen ze door naar een zitje achter een gordijn, waar de prik door een andere GGD-medewerker gezet wordt.

STRAK EN DUIDELIJK ,,Het is mooi gestroomlijnd’’, zegt projectleider Ruud Koers van GGD Gelderland-Midden. ,,We spreken dan wel van massavaccinatie, maar eigenlijk willen we dat woord ‘massa’ juist voorkomen. Door alles zo strak en duidelijk mogelijk geregisseerd te hebben, willen we zorgen voor een goede doorstroming. Daar horen tijdsblokken en perfect getimede werkzaamheden bij. Lange rijen wachtenden willen we voorkomen, juist vanwege besmettingsgevaar.’’ Voor elke prik is in totaal maximaal vijf minuten ingecalculeerd. Koers: ,,Waarbij de prik zelf eigenlijk weinig voorstelt, die is zo gezet. Het gaat vooral ook om het checken van de gegevens, administratie en de overhandiging van een vaccinatiebewijs. Al die handelingen volgen elkaar op.’’

Vandaar deze dag de ‘doorloop’, alsof het een toneelstuk is dat nog ingestudeerd moet worden. ,,In wezen is dat het ook’’, vult GGD-directeur Henk Bril aan. ,,Het moet allemaal straks zo vlekkeloos mogelijk verlopen.’’ Vlekkeloos, daar hoort ook controle op eventuele effecten van het vaccin bij. Koers: ,,Als mensen de priklijn uitlopen, komen ze terecht in een grotere ruimte met stoelen. We dwingend niemand, maar raden iedereen wel van harte aan om daar minstens een kwartiertje te blijven zitten, zodat we ze bij eventuele reacties snel kunnen helpen. Het zou natuurlijk heel vervelend zijn als mensen op weg naar de parkeerplaats alsnog onderuit gaan.’’

In Arnhem start vrijdag hiermee de eerste massavaccinatie in deze gezondheidsregio. In tegenstelling tot eerdere locaties die opengingen, betreft het hier zéker geen steriele hal, maar een vriendelijk ingerichte zaal van sportcomplex Papenhal. Met grote planten tussen de priklijnen en kleurrijke foto’s van topsporters aan de muur, is enige vorm van een ‘ziekenhuissfeer’ ver te zoeken. Tegelijkertijd is de strakke regie en administratie wél meteen duidelijk en passend bij de gezondheidszorg.

OPSCHALEN Bij de ingang direct links is een stand ingericht waar mensen informatie kunnen krijgen over het benodigde papierwerk en is een arts aanwezig om gezondheidsverklaringen te controleren. Vervolgens wordt hen de toegang tot één van de priklijnen gewezen. Koers: ,,We starten met drie lijnen, maar we hebben er nog twee extra klaarstaan die we in bedrijf kunnen zetten, zodra meer vaccins voorhanden zijn. Wat dát betreft, zijn we afhankelijk van de leveringen.’’ Met de drie priklijnen kunnen in de eerste dagen maximaal 380 mensen per dag gevaccineerd worden. Bril: ,,Maar zodra het kan, schalen we op, door dus twee extra priklijnen te openen en bijvoorbeeld tot laat in de avond of zelfs de nacht door te prikken. Als het moet, kan het allemaal.’’

Voor wat betreft de vaccinaties waar in deze setting vanaf vrijdagochtend ruimte is, is alles al volgeboekt, vult Koers aan. ,,Direct nadat we de telefoonlijn begin deze maand openden, liep het storm. We zien dat de vaccinatiebereidheid onder zorgmedewerkers groot is. Iedereen die hier komt, krijgt vooraf twee vaste prikmomenten, met een tussenliggende periode van 21 dagen. Waar we tegen de 70 tot 75 procent verwacht hadden, loopt het in deze regio inmiddels boven de 80 procent. Daar zijn we blij mee, want hoe meer mensen zich inenten, hoe veiliger de situatie wordt.’’ Het betekent ook dat mensen die nog geen afspraak hebben kunnen maken, geduld zullen moeten hebben.

EXTRA LOCATIES Bril: ,,In ieder geval de komende zes of zeven weken slaan we hier de eerste slag, maar ik verwacht dat er snel priklocaties bij zullen komen. Locaties als de Midden Nederland Hallen in Barneveld en De Reehorst in Ede zijn door de burgemeesters van deze gemeenten al genoemd als mogelijke extra plekken, en zo zijn er nog meer geschikte locaties, ik denk dat we naar vijf of zes plekken verspreid over ons gebied toe moeten werken.’’ Op de langere termijn zal vaccinatie op meer lokaal niveau een volgende stap zijn, verwacht de GGD-directeur. ,,Dat loopt samen met het beschikbaar komen van vaccins van de merken Moderna en AstraZeneca, die onder andere condities bewaard en verdeeld kunnen worden. Dat gaan we allemaal de komende weken meemaken. Ik kan daar nu wel van alles over zeggen, maar voor hetzelfde geld zijn de plannen morgen weer anders. Eerst maar eens hier starten, is ons devies.’’

In de tussentijd oefent het GGD-personeel vast ‘droog’ verder, om helemaal klaar te zijn voor vrijdag. Één medewerker ‘offert’ zich op om als nep-patiënt zogenaamd vast een vaccin te krijgen. Zogenaamd, het veiligheidsdopje op de naald zit er nog op. Van Spall: ,,Tja, wij zijn zelf immers nog niet aan de beurt. Dat komt nog.’’