Schaffelaartheater gaat voor ’Goud’: ruim baan voor 55-plussers en statushouders

Anderhalve maand na haar start bij het Schaffelaartheater sloeg de lockdown onverbiddelijk toe. Annerieke Claassen, projectleider Cultuur & Samenleving, ging niet bij de pakken neerzitten, maar gebruikte de coronaperiode om plannen te maken en zoveel mogelijk subsidies in de wacht te slepen. In oktober worden haar dromen voor 55-plussers en statushouders eindelijk werkelijkheid. ,,We gaan van het theater een bruisend cultuurhuis maken.’’

Toen Annerieke Claassen op 1 februari 2020 aan de slag ging bij het Schaffelaartheater, was haar opdracht duidelijk: ,,De avonden waren goed gevuld met voorstellingen, maar overdag was het theater opvallend leeg. Aan mij de uitdaging om daar -samen met anderen- mooie plannen voor te bedenken.’’

Zes weken later kondigde premier Rutte de lockdown af en ging het theater dicht. ,,Dat was een ontzettende tegenvaller, maar ik ben van het omdenken en zag naast de problemen ook wel een hoop kansen.’’

Een van de eerste projecten waarmee Claassen aan de slag ging, was de metamorfose van de foyer. ,,Als we het theater overdag beter willen benutten, dan krijgt de foyer een nog belangrijkere rol. Twee leerlingen van het Johannes Fontanus College hebben zich van september 2020 tot april van dit jaar hiermee bezig gehouden, wat uiteindelijk leidde tot een complete nieuwe inrichting; op papier uiteraard.´

Daarbij gingen de scholieren niet over één nacht ijs. Er werd een enquête gehouden onder vrijwilligers en bezoekers, de klankbordgroep van het theater dacht mee en er werden twee Barneveldse interieurontwerpers ingevlogen. ,,Het beeld was duidelijk. De meeste bezoekers willen meer planten, meer warme tinten ook en een industriële look.’’

Inmiddels is het nieuwe interieur, dat via een subsidie van het Kickstart Cultuurfonds kon worden bekostigd, besteld. In december ondergaat de foyer een regelrechte metamorfose. Er wordt nieuw meubilair geplaatst, de vloer krijgt een bijpassende kleur en de bar wordt aangepast om meer zitplaatsen te creëren. ,,Mensen moeten zich hier straks helemaal thuis kunnen voelen, dat is het idee.’’

KINDERFEESTJES Zo gauw het vorig jaar kon, gooide het Schaffelaartheater de deuren op woensdagmiddag weer open, vooral voor kinderfeestjes. ,,Ik heb samen met een collega heel Nederland afgereden om kinderkleding te kopen, vooral via Marktplaats en lokale rommelmarkten. Dat leverde in totaal vier grote gevulde kledingrekken op, waardoor we in drie maanden tijd zeventien verjaardagsfeestjes konden organiseren. Zeg nou zelf: wat is er als kind nu leuker dan je verjaardag vieren in het theater, inclusief een eigen modeshow of theatervoorstelling.’’

PITTIGE PERIODE Behalve de verjaardagsfeestjes waren er tot vorig jaar zomer weinig mogelijkheden in het theater. ,,Het werd in alle opzichten een pittige coronaperiode, maar ik heb mijn tijd zo optimaal mogelijk benut door plannen te maken, de samenwerking te zoeken met andere maatschappelijke en culturele partners in de gemeente Barneveld en om op zoveel mogelijk plekken subsidies aan te vragen voor de activiteiten die we hadden bedacht. Voorwaarde was en is: alles moet gesubsidieerd worden, anders gaat het feest niet door.’’

FILMEN EN BEATBOXEN Zo is er 10.000 euro binnengekomen voor een project waarbij jonge statushouders de kans krijgen om in het theater mee te doen aan culturele workshops. ,,We gaan het komende schooljaar in totaal drie blokken van vijf weken organiseren. In juli hebben we een pilot gehouden met veertig statushouders, die tussen de 12-17 jaar waren. Het ging om jongeren uit de Internationale Schakel Klas (ISK). Het was een nieuwe activiteit voor deze jongeren en je zag dat ze even moesten wennen, maar toen ze na hun eigen optreden applaus kregen, zag je ze helemaal opveren. We hebben bewust gekozen voor de workshops filmen en beatboxen (muziek maken met behulp van je stem), omdat de taal daarbij geen belemmering was.´´

Binnenkort kunnen de jongeren kiezen uit twee workshops: beatbox (op het podium van de grote zaal) en schilderen met Julia Borsboom (in de kleine zaal). ,,Het is de bedoeling dat de jongeren met elkaar één groot kunstwerk gaan maken.´´

VOORPROEFJE Deze twee workshops zijn nog maar een voorproefje, benadrukt Claassen. ,,Vanaf 2022 tot en met 2024 willen we knallen met jonge statushouders, omdat er in die doelgroep nog weinig aanbod is aan culturele activiteiten. Hun lespakket bestaat voor 80 procent uit Nederlandse les, wat wordt aangevuld met 10 procent bewegingsonderwijs en 10 procent culturele vorming. Er is voor jonge statushouders momenteel weinig te doen op cultureel gebied, omdat het vaak pas lukt om je aan te sluiten als je de Nederlandse taal een beetje beheerst. Het mooie is dat onze docent beatbox ook een statushouder is geweest. Hij is een voorbeeld en inspiratiebron voor deze jongeren. Ik hoop dat we op termijn ook activiteiten voor volwassenen kunnen organiseren. Op dit moment is daar geen budget voor, dus ga ik de komende tijd op zoek naar mogelijkheden om nog meer subsidies in de wacht te slepen.’’

CULTUURCAFË Een van de belangrijkste doelgroepen die het theater wil bereiken, zijn de 55-plussers. ,,We hebben twee activiteiten ontwikkeld: het cultuurcafé (elke donderdagochtend) en het project GOUD, waarbij 55-plussers de kans krijgen om op maandagochtend actief deel te nemen aan één van de volgende activiteiten; zang, dans of toneel. ‘’

Bij de totstandkoming van het Cultuurcafé is Annerieke niet over één nacht ijs gegaan. ,,We hebben met allerlei partijen overleg gevoerd, waaronder Welzijn Barneveld. Daaruit is onder meer gebleken dat de donderdagochtend ideaal is, omdat er dan ook markt is (vlakbij) en Welzijn Barneveld zelf op dat tijdstip geen andere activiteiten aanbiedt in Barneveld.’’

LAAGDREMPELIG Belangstellenden zijn elke donderdagochtend welkom van 9.30-12.00 uur. De entree bedraagt 2,50 euro (inclusief een kop koffie of thee). ,,Het Cultuurcafé, dat plaatsvindt in de foyer, heeft een laagdrempelig karakter. We beginnen elke ochtend met een uur inloop, gevolgd door een programma van anderhalf uur in de kleine zaal.  Als je ook meedoet aan het programma in de kleine zaal, betaal je in totaal vijf euro. Op het podium van de foyer wordt elke week live muziek gespeeld. Voor de muzikale optredens hebben we subsidie ontvangen. Dat betekent dat we het eerste jaar elke week een professionele muzikant kunnen uitnodigen. Het programma stellen we samen in overleg met de Muziekschool, die dit onderdeel coördineert. Uiteraard gaan we ook lokaal talent een kans geven.’’

CULTUREEL ERFGOED Het programma heeft elke week een ander karakter. Elke eerste donderdag van de maand wordt er een film gedraaid. Op donderdag 7 oktober wordt afgetrapt met de 70 minuten durende documentaire Ramses (over het werk en leven van Ramses Shaffy). 

Elke tweede donderdag van de maand is het thema beeldende kunst, gevolgd door muziek (elke derde donderdag van de maand). 

Elke vierde donderdag van de maand heeft als thema cultureel erfgoed. In samenwerking met de Barneveldse musea (Het Oude Ambachten- en Speelgoedmuseum, het Pluimveemuseum, het Borduurmuseum en Nairac) worden herinneringskisten samengesteld, met attributen uit het verleden (ambachten, huishoudelijk, etc.), die worden toegelicht door een spreker. Deze ochtenden hebben vaak een nostalgisch karakter.

,, Op deze manier kunnen we steeds meer 55-plussers laten kennismaken met elkaar en met allerlei vormen van cultuur

GOUD Een ander ambitieus project heeft als titel  GOUD meegekregen. De aftrap is op maandag 1 oktober. 55-plussers kunnen tien weken kennismaken met één van de volgende podiumkunsten: zang, dans of toneel. ,,Het gaat in totaal om tien maandagochtenden, waarbij de deelnemers worden begeleid door professionele docenten. We hebben maximaal ruimte voor zestig mensen (twintig per podiumkunst). Elke deelnemer betaalt 55 euro voor het gehele project, dat op 18 december uitmondt in een gezamenlijke voorstelling. We beginnen ´s morgens om 9.30 uur met koffie, gevolgd door een workshop en nog een bak koffie achteraf. ,,We nodigen belangstellenden uit om zich zo snel mogelijk in te schrijven, want vol is vol. En neem gerust iemand mee die niet zo vaak buiten de deur komt, want met z´n tweeën is het natuurlijk nog gezelliger. We hopen dat dit project als een sneeuwbal gaat werken en dat we op termijn nog veel meer activiteiten kunnen aanbieden, mogelijk in samenwerking met instellingen in de overige dorpskernen in onze gemeente.’’

ENQUÊTE Ook bij de totstandkoming van dit programma zijn de medewerkers van het Schaffelaartheater niet over één nacht ijs gegaan. ,,We hebben een enquête gehouden onder onze vrijwilligers en de cliënten van Welzijn Barneveld. Mede op basis van hun reacties hebben we ons startaanbod samengesteld. We vertrouwen erop dat we hiermee in een behoefte voorzien en dat we op deze manier steeds meer 55-plussers kunnen laten kennismaken met elkaar en allerlei vormen van cultuur.’’

Mensen die belangstelling hebben voor het project GOUD, kunnen zich opgeven via contact@schaffelaartheater.nl of bellen met het algemene nummer van het theater: 0342- 842848 Op www.beactive-becreative staat het volledige activiteitenprogramma vermeld.