‘Hoe zal het de mensen in Afghanistan vergaan?’

BARNEVELD Je verhaal delen met duizenden lezers. Voor veel mensen is dat best spannend. Dik van Manen durfde het aan. Hij werd voor even ‘wereldberoemd’ in eigen woonplaats.

Twee keer, in 2009 en in 2012, was Barnevelder Dik van Manen (59) enkele maanden als militair jurist in Afghanistan. Nu, negen jaar later, ziet hij met lede ogen dat de Taliban de macht hebben overgenomen. ,,Dat doet pijn.’’

Van Manen gaf in november 2009 een interview aan de Barneveldse Krant. Hij was net terug van een uitzending van ruim twee maanden in de provincie Uruzgan. Drie jaar later ging hij nog een keer naar Afghanistan, toen voor een periode van bijna vier maanden in de stad en provincie Kunduz.

,,Afghanistan is nu natuurlijk volop in het nieuws. Toen ik onlangs aan het grasduinen was door foto’s en andere spullen uit die tijd, kwam ik ook het krantenartikel tegen’’, licht de Barnevelder toe. ,,Ik las daarna jullie oproep aan mensen die eerder in het nieuws zijn geweest en besloot te reageren. Beide missies hebben een onuitwisbare indruk op mij gemaakt. Daarom roepen de gebeurtenissen van de laatste tijd in Afghanistan veel gevoelens op.’’

DESKUNDIG Van Manen was tijdens de eerste missie lid van een CIMIC-eenheid (nu CMI-commando). De afkorting CIMIC staat voor civiel-militaire samenwerking. ,,Dat is een pool van reservisten die deskundig zijn op allerlei gebieden’’, licht hij toe. ,,Van artsen tot ingenieurs en van economen tot mensen uit het bedrijfsleven. En dus ook juristen.’’

De Barnevelder had als jurist de taak mee te helpen aan wederopbouw van de rechtsstaat. ,,Ik heb in Uruzgan veel contact gehad met lokale rechters, officieren van justitie en de leiding van de gevangenis. Onder dit werk valt bijvoorbeeld ook het opknappen en beveiligen van een rechtbank en rechters aan veilig onderdak helpen.’’

KUNDUZ De Nederlandse militaire missie in Uruzgan (Kamp Holland) werd in 2010 beëindigd. In hetzelfde jaar besloot de politiek tot een politietrainingsmissie in Kunduz. Bij de uitzending in het najaar van 2012 naar Kunduz maakte Van Manen als militair jurist deel uit van het team van Buitenlandse Zaken binnen de Police Training Group. ,,Ook toen was het onze taak om een steentje bij te dragen aan verbetering van de rechtsstaat, in samenspraak met rechters, officieren van justitie en advocaten.’’ 

De Barnevelder, die sinds 2019 als jurist werkzaam is bij Defensie, heeft tijdens beide missies geen gekke dingen meegemaakt. ,,Het was relatief veilig, we hebben een goede tijd gehad en nuttige dingen gedaan. Dat is niet levensveranderend, maar het blijft je wel bij en het leert je je eigen situatie in Nederland extra te waarderen.’’

TELEURSTELLEND In de jaren na zijn terugkeer uit Kunduz bleef hij Afghanistan volgen. ,,Collega-reservisten gingen door met bijdragen aan de wederopbouw, daar blijf je bij betrokken. Ik wilde ook altijd nog een keer terug om te kijken hoe het de mensen daar vergaat. Dat is nu kansloos natuurlijk.’’

Net als iedereen werd hij verrast door de enorm snelle opmars van de Taliban. ,,We hebben daar onze stinkende best gedaan en veel energie gestoken in de opbouw van leger, politie en justitie. Dan is het natuurlijk teleurstellend als dat allemaal in elkaar stort. ‘Zal er nog iets van overblijven?’, vraag je je dan af.’’

Van Manen had nog contact met een officier van justitie in Afghanistan. ,,Die is nu gelukkig in Nederland, het zou mooi zijn als ik hem kan ontmoeten. Ik heb me ook aangemeld voor een buddy-project om Afghanen te helpen een plek te vinden in de Nederlandse samenleving.’’

Het is deze week exact 150 (!) jaar geleden dat de eerste Barneveldse Krant verscheen. Op 6 oktober 1871 bogen de eerste lezers zich over drie A3-papiervellen, volgepropt met tekst en foto’s. Honderdvijftig jaar later ziet de Barneveldse Krant er compleet anders uit en is uw dagblad uniek in Nederland. Nergens wordt dagelijks zo veel gepubliceerd over wat er lokaal speelt, in de krant én online. En de grote betrokkenheid van duizenden trouwe abonnees en talrijke adverteerders blijft onovertroffen.