Emotionele en harde ‘laatste woorden’ verdachten fipronilzaak

BARNEVELD/ZWOLLE ,,Het ging mij zeer aan het hart hoe de pluimveesector door de fipronilcrisis helemaal kapot is gegaan, de sector waar ik zoveel van hou. Ik wil mijn verantwoording nemen, voor zover dit aan ons te wijten is.’’

Dat zei een geëmotioneerde 28-jarige verdachte uit Nederhemert donderdagmiddag aan het einde van de tweedaagse behandeling van de ‘fipronil-rechtszaak’ in de rechtbank in Zwolle. De inwoner van Nederhemert was en is samen met een 35-jarige Barnevelder eigenaar van de in Barneveld gevestigde, maar al jaren niet meer operationele bedrijven Chickfriend (bloedluisbestrijding) en Chickclean (stalreiniging). 

DOELBEWUST Het Openbaar Ministerie verwijt hen dat zij het middel Dega-16, met daarin het verboden bestrijdingsmiddel fipronil, hebben gebruikt tijdens het bestrijden van bloedluis bij honderden pluimveebedrijven. Justitie stelt dat zij dit doelbewust hebben gedaan, terwijl ze wisten dat dit schadelijk was voor (volks)gezondheid en milieu. Tegen de eigenaren is woensdag onder meer anderhalf jaar celstraf geëist. 

De twee mannen ontkennen categorisch dat zij hiervan op de hoogte waren en zeggen dat zij om de tuin zijn geleid door hun Belgische leverancier. ,,We hebben nooit geweten dat er verkeerde stoffen in Dega-16 zaten’’, zeiden ze woensdag.

SCHADE BEPERKEN Beiden maakten donderdagmiddag na de pleidooien van hun advocaten van de gelegenheid gebruik om een ‘laatste woord’ uit te spreken.

De verdachte uit Nederhemert had moeite zijn tranen te bedwingen toen hij zich richtte tot de pluimveehouders en allen die bij deze sector betrokken zijn. ,,We hadden in overleg met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) willen helpen om de schade voor de pluimveesector zoveel mogelijk te beperken’’, blikte hij terug op de zomer van 2017, toen fipronil in eieren werd aangetroffen en een grote crisis in de pluimveebranche losbarstte. ,,Maar de NVWA wilde niets. Onze administratie werd in beslag genomen en we werden met veel bombarie opgehaald.’’ 

MOND GEHOUDEN In augustus 2017 gingen ze de cel in. ,,We hebben negen weken vastgezeten, waarvan de eerste drie weken in volledige beperking’’, vertelde de inwoner van Nederhemert. ,,Ik heb daarna veel aan u gedacht, maar op advies van advocaten en adviseurs steeds mijn mond gehouden. Het spijt me ten zeerste hoe alles is gelopen. Ik hoop dat de pluimveesector net zo sterk terugkomt als voor de crisis. Ik wens iedereen persoonlijk het beste toe met uw bedrijven en gezinnen.’’

BLAUWE OGEN De 35-jarige Barnevelder sloot zich aan bij de woorden van zijn compagnon, maar haalde eerst hard uit naar justitie en de NVWA. ,,Het dossier van onze Belgische leverancier is niet in onze zaak meegenomen. Mijn verwijt aan justitie is dat ze de afgelopen twee dagen heel vaak de woorden van onze leverancier tegen ons hebben gebruikt. Wij zouden naïef zijn geweest door hem op zijn blauwe ogen te geloven. Maar het ergste is dat het Openbaar Ministerie, vertegenwoordiger van onze overheid, zelf doorgaat op die blauwe ogen.’’

GROTE SCHANDE ,,Woensdagmorgen heeft een officier van justitie gezegd dat het land door de fipronilcrisis en door ons toedoen in een houdgreep zat’’, vervolgde de verdachte uit Barneveld. ,,Maar ik vraag me af door wie: Chickfriend of de NVWA? De NVWA heeft door zware druk en dwang bij de pluimveesector meer mensen beschadigd dan door al het fipronil. En dan wordt ons dat hier door koudbloedige officieren van justitie verweten. In onze ogen heeft de volksgezondheid geen gevaar gelopen. Wij zouden ons niet-professioneel hebben gedragen, dan de NVWA zeker ook niet. Het is een grote schande.’’ 

NOOIT GEWILD En vervolgens tot de pluimveehouders, zijn voormalige klanten. ,,U zult vaak hebben gedacht: laten ze nog iets van zich horen? Terecht. Maar eerst was er de inval, dan weet je het even niet meer, daarna de gevangenis en toen we los waren, moest ik allereerst staande blijven voor mijn gezin. En we kregen het advies van advocaten om niets te zeggen. Uiteindelijk heb ik besloten met geen enkele boer contact te hebben, ook om anderen niet uit te sluiten.’’

,,Ik heb veel aan jullie gedacht en in gedachten meegeleefd, ook al hebben jullie daar nu misschien niets aan’’, vervolgde de Barnevelder. ,,De machteloosheid, de financiële schade, verschrikkelijk. Ik hoop dat er een gedeelte kan worden vergeven en dat het weer recht mag worden tussen ons. Ik heb dit nooit gewild. Ik denk ook aan onze Belgische leverancier, hij is ook een mens, ik gun hem het goede.’’

OORDEEL ,,Uit uw woorden blijkt dat belevingen van justitie en verdachten heel erg uiteen kunnen lopen’’, besloot voorzitter mr. René Melaard van de Zwolse rechtbank. ,,Het is aan ons om in wijsheid en bescheidenheid een oordeel te vellen.’’ De rechtbank doet dat volgens plan op maandag 12 april.