Barneveld en Scherpenzeel als goede buren, hoe zitten beide gemeenten in het herindelingstraject?
Barneveld en Scherpenzeel als goede buren, hoe zitten beide gemeenten in het herindelingstraject? Pauw Media
Opinie

De toverdrank van Scherpenzeel…

8 november 2020 om 10:40 Opinie

BARNEVELD Eind deze week plofte er een ‘open brief’ van zes kantjes van het college van de gemeente Scherpenzeel in de brievenbus aan het Raadhuisplein, gericht aan de politiek en de inwoners van Barneveld. 

Als ‘goede buren’ doet Scherpenzeel een oproep aan de Barneveldse politiek om toch vooral onbevooroordeeld naar de situatie van hun dorp te kijken en zich niet - langer - te verstoppen achter het ‘frame’ van de provincie dat een zelfstandige koers niet toekomstbestendig zou zijn. Scherpenzeel heeft zich het laatste halfjaar echter aan alle kanten, zeker ook financieel, laten doorlichten. Ze hebben zichzelf op de ‘pijnbank’ van onderzoekbureaus gelegd, maar alle ‘open eindjes’ zijn bij onze buren betrouwbaar dichtgetimmerd, tot op de millimeter.

Het Scherpenzeelse college draait er in hun ‘open brief’ niet om heen, die hebben geen last van zwartgelakte contexten : “Wij zijn niet als Esau, die zijn eerstgeboorterecht opgaf voor een schotel linzenmoes…”, zo schrijven ze aan hun Barneveldse politieke buren. Met Bijbelvaste bestuurders is het altijd kwaad kersen eten, heb ik onthouden uit mijn politieke leven. En daar lopen er meerderen van rond in de Gelderse Vallei. Ik denk dat een bestuurlijke lockdown in de Gelderse Vallei voorlopig nog ver weg is!

Alle berichtgeving over het fusietraject tussen Barneveld en Scherpenzeel van de laatste tijd overziend, ontkom ik niet aan een tweede deel van de avonturen van Asterix en Obelix, over ‘Nabuurschap in de Gelderse Vallei’. Even ter opfrissing: het strijdvaardige dorpje in Gallië van 50vChr, dat het opneemt tegen de legioenen van Julius Caesar, het Rome van toen, het Arnhem van nu. Je kunt van die Scherpenzelers zeggen wat je wilt, maar aan bestuurskracht ontbreekt het ze niet. De provincie neemt inmiddels geen enkel risico meer met dat lastige en standvastige Gallische dorpje in de Gelderse Vallei en heeft naast het ‘open overleg’, dat eind dit jaar tot een herindelingsbesluit moet leiden, een spiegelgroep met klinkende namen van (oud)bestuurders ingesteld die moet toezien op een eerlijk verloop van het fusieproces.

KLUSJE VAN NIKS Ik denk dat deze spiegelgroep is opgezadeld met een klusje van niks, want behalve de gemeente Barneveld is niemand geïnteresseerd in enig ‘open overleg’. Er is nulkommanul belangstelling bij de bevolking, zowel in Scherpenzeel als in Barneveld. En daarmee neemt ook de amusementswaarde toe. Terwijl Barneveld al eeuwenlang de hersenen pijnigt over ‘het kip en het ei’ verhaal, waren ze bij onze buren na een middagdutje snel klaar met het vraagstuk: ‘Wat was er eerder, het open overleg of de uitkomst ervan?’ Want al in januari van dit jaar verscheen er - per abuis - op de website van de provincie een bericht over het starten van een procedure voor een gedwongen fusie met Barneveld. Aan het bestuurskrachtige geheugen van Scherpenzeel mankeert niks!

Het herindelingstraject leidt inmiddels tot bestuurlijke wanhoop bij de provincie Gelderland, de zalvende woorden van Gedeputeerde Jan Markink in een interview in de Barneveldse Krant van zaterdag 31 oktober jl. ten spijt, vrij vertaald: “Het fusietraject is zo transparant als een doorschijnend jurkje…” Daarom vinden er naast het ‘open overleg’ parallelle ‘keukentafel’-, en ‘ontluchtingsgesprekken’ plaats. Maar dat blijken ondoorschijnende besloten bijeenkomsten te zijn! Als je ‘ontluchtingsgesprekken’ nieuwsgierig googelt, kom je terecht bij allerlei sanitaire handigheidjes, maar op dat vlak heb ik communicatief niet doorgeleerd, mijn kennis beperkt zich tot het woest hanteren van een plopper…

GOEDE BUREN En dan vinden er ook nog parallelle themabijeenkomsten plaats, maar die worden voornamelijk bezocht door een paar bataljons ambtenaren die graag wat overuren maken. Toch heeft Gedeputeerde Jan Markink het beste voor met Scherpenzeel, zo merkte hij ook op in het interview: “Alle opties staan open, maar we willen graag voorkomen dat Scherpenzeel straks met hangende pootjes bij ons aan komt kloppen.” Ik nam net een slokje cappuccino toen ik deze woorden las, ik proestte het onbedaarlijk uit, de foto van Jan Markink zat onbedoeld onder het melkschuim. Aan elke keukentafel gaat wel eens wat mis…

Barneveld en Scherpenzeel als goede buren, hoe zitten beide gemeenten in het herindelingstraject?

Nou zou ik me op voorhand als Scherpenzeel niet direct zo druk maken over de bestuurskracht van de buurgemeente, want aan het Raadhuisplein raken ze al in de stress van een paar huizen in Prinsenbosch als mogelijke tiende kern en een wandelende tak in de staatsliedenbuurt. Dus wat moet Barneveld straks in hemelsnaam toch aan met tienduizend Gallische inwoners?

Niettemin blijft Scherpenzeel alert en worden de beraadslagingen van onze politici aan het Raadhuisplein nauwgezet gevolgd. Ze zijn daar de uitspraak, eerder dit jaar, van ChristenUnie-voorman Lukas Scheijgrond over Scherpenzeel als ‘het failliete bruidje’ niet vergeten. In de laatst gehouden commissievergadering bestuur deed onze Lukas als een 2.0 versie van de barmhartige Samaritaan die uitspraak in een andere context nog eens dunnetjes over: “We blijven constructief over een toekomstige samenwerking, maar als Scherpenzeel straks met een failliete inboedel op de stoep staat, moeten we die constructieve opstelling nog eens tegen het licht houden…” Het getuigt wel van politieke consistentie, maar het lijkt mij geen opstart voor een vriendschappelijke relatie met onze buren in de Gelderse Vallei.

KRITISCHE VRAGEN Maar eigenlijk had de commissie die avond, als vanouds, wel wat anders aan het hoofd, want Mijntje Pluimers van Lokaal belang stelde weer eens te kritische vragen over het fusieproces en die vragen vonden haar politieke collega’s in het digitale debat wat al te inhoudelijk van aard. Nou lijkt mij dat toch een eerste vereiste voor een volksvertegenwoordiger, maar daarover wordt aan het Raadhuisplein een andere visie in ere gehouden. Mijntje wordt nog altijd gezien als het al te bemoeizuchtige ‘Dom Blondje’ dat maar stoïcijns door rakelt. In Scherpenzeel daarentegen groeit de status van onze politica als de Blonde Heldin uit dat vermaledijde Kippendorp en wordt ze eerder gezien als de beeldige Walhalla uit een avontuur van Asterix en Obelix. Het kan niet zonder toeval zijn dat deze strip de titel ‘De Beproeving’ draagt…

Terug naar de controverse tussen Scherpenzeel en de provincie, de volgorde doet er even niet toe. Beide partijen slaan elkaar met vinnige contexten over memo’s en verslagen om de oren. Scherpenzeel heeft zich van begin af aan verzet tegen de regieneming van de provincie, waartegen bezwaar is ingesteld bij het College van Rechtsbescherming. In een hoorzitting begin oktober liep dat uit op een kluwen van juridische touwtrekkerij, waarvan de uitslag nog niet vast staat. De Amerikaanse verkiezingen zijn daarmee vergeleken een peulenschilletje.

Zo’n regieneming, vindt Scherpenzeel, is alleen gerechtvaardigd als er aantoonbare twijfels zijn over de bestuurskracht. Omdat Scherpenzeel de provincie graag een stapje voorblijft, hebben ze eerder dit jaar een onafhankelijke peiling laten houden, waarin 87% van de bevolking aangaf zelfstandig te willen blijven. Dat lijkt me een toch een draagvlakje waarop weinig valt af te dingen.

INTRIGANT Tegelijkertijd werd de waarnemend burgemeester Harry de Vries door het Scherpenzeelse college ontmaskerd als De Intrigant uit de gelijknamige strip van Asterix en Obelix. De solistisch opererende De Vries, zo vond het college van Scherpenzeel, had van het waarnemen een werkwoord gemaakt, waarvan de bevindingen regelmatig op het provinciehuis in Arnhem belandden. De waarnemend burgemeester buiten dienst heeft te lang gedacht ongemerkt wat te kunnen doorbrieven naar zijn vrienden op het provinciehuis. Daar waren ze best wel tevreden over vriend Harry en was de CvdK druk in de weer om het waarnemend burgemeesterschap te prolongeren. Of die twee momenten elkaar gekruist hebben, daar blijf ik even van af. Zeker is echter wel dat de CvdK als de wiedeweerga bedacht een crisisbezweerder naar Scherpenzeel te moeten sturen. Paul Frissen, voorzitter van de Nederlandse School voor Openbaar bestuur. Hoogleraar Frissen was direct beschikbaar na een soortgelijk klusje in Ermelo. Daar hebben ze inmiddels geen burgemeester meer, maar over dat vraagstuk hoeft hij zich in Scherpenzeel niet te buigen, daar is de waarnemend burgemeester al tot persona non grata verheven. Misschien kan de onderzoeker van de CvdK beter de thermometer steken in de bestuurskracht van Scherpenzeel. Ik vermoed dat die kracht wel eens koortsachtige proporties kan aannemen.

BABBELTJE MAKEN Mijn advies: eerst maar eens een babbeltje met deze of gene maken bij de koffieautomaat. Misschien zit die bestuurskracht wel als een toverdrankje verstopt in een onschuldig geurende cappuccino en hebben die Bijbelvaste bestuurders in Scherpenzeel daar nog een hele ketel van vol staan in de kelders van dorpshuis De Breehoek…

Maar het kan ook maar zo zijn dat Scherpenzeel inmiddels alle toegangswegen naar het dorp gebarricadeerd heeft en er geen onderzoeker of - hooggeplaatste - bestuurder van buiten meer in komt. Ja, ook in dat Gallische dorpje houden ze graag alle opties open!

Kortom, loopt ook dit Gallische Asterix en Obelix avontuur in de Gelderse Vallei af met een bacchanaal everzwijnenfestijn, met Harry de Vries als de bard Kakofonix vastgebonden in een boomhut? We zullen nog even geduld moeten hebben.

Door Dick van Rheenen

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie
advertentie