'Landschap onderbelicht in locatiestudie windenergie'

BARNEVELD In de locatiestudie naar de beste plekken voor windmolens in de gemeente Barneveld, moet beter worden gekeken naar de effecten van de turbines op het landschap. Ook wordt de te verwachten energieopbrengst te hoog ingeschat. Dat stelt de Commissie voor de milieueffectrapportage (mer), die zich heeft gebogen over een gemeentelijk milieueffectrapport dat uiteindelijk moet leiden tot een voorkeurslocatie voor windturbines in de gemeente Barneveld.

Jannes Bijlsma

In het rapport zijn dertien locaties in de gemeente Barneveld met elkaar vergeleken, op aspecten als leefomgeving, gezondheid, natuur, landschap, economie en energieopbrengst. Op basis hiervan zal de gemeenteraad, in een zogenoemde ‘structuurvisie’, een keuze maken voor de beste locaties om windmolens toe te staan. Het mer-rapport deed begin dit jaar al veel stof opwaaien, met name in Zwartebroek, Terschuur en De Glind. Hier zijn vier van de vijf locaties gesitueerd die in de het milieueffectrapport als ‘geschikt’ werden bevonden. Na de presentatie, in januari, wendden veel bewoners zich tot de onafhankelijke mer-adviescommissie om hun inhoudelijke ongenoegen er over te uiten. Velen stelden dat de landschappelijke gevolgen van windturbines in waardevolle bos- en weidegebieden als Kallenbroek en Blankenhoef onvoldoende waren meegewogen in het rapport.

GEVARIEERD Deze bewoners vinden deels gehoor bij de mer-adviescommissie, zo blijkt uit haar advies dat donderdag naar buiten kwam. De commissie beoordeelt het rapport als ‘bijna compleet’, maar mist verschillende milieuaspecten. Zo vindt de commissie dat de gebruikte criteria van de milieueffecten niet altijd voldoende passen bij de karakteristieke landschappen in de gemeente Barneveld. Die is zeer gevarieerd, waardoor het verschil van windmolenclusters in dichte gebieden en die in opener gebieden in het rapport niet duidelijk naar voren komt, aldus de commissie. Deze stelt tevens dat verschillende locaties ‘anders scoren dan verwacht’. Zo scoort het landschappelijke aspect voor de potentiële locatie Harselaar ‘overall’ het slechtst. ,,Dit terwijl hier juist de minste aantasting van waardevolle landschappen plaatsheeft.” De commissie adviseert om een ‘landschappelijk totaalbeeld’ op te stellen van alle dertien onderzochte locaties, waarbij criteria worden gehanteerd die ‘meer aansluiten bij de karakteristiek van Barneveld’. 

GELUIDHINDER De commissie mist in het rapport verder relevante gegevens over geluidhinder die de turbines veroorzaken. Ook hierover uitten bewoners hun zorgen richting de adviescommissie. Zo vonden zij de gehanteerde minimale afstand van 400 meter tussen een woning en een hoge windmolen veel te klein. In hun ogen zou dit onacceptabele gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Om de verschillende locaties op dit aspect goed met elkaar te kunnen vergelijken, beveelt de commissie aan om beter in beeld te brengen om hoeveel woningen het gaat die overlast ervaren en hoe groot die hinder dan precies is.

OVERSCHATTING De hoeveelheid te verwachten duurzame energie die de windmolens moeten opwekken, is in het rapport ‘aan de hoge kant’ voor het lokale windklimaat, aldus de commissie. ,,Naar verwachting een overschatting van twintig procent.” Dit maakt voor de onderlinge vergelijking van de verschillende locaties weliswaar niet uit, maar ,,dit kan relevante beslisinformatie zijn voor de gemeenteraad bij keuzes over het aantal te selecteren locaties en daarmee de te bereiken energiedoelen.” De commissie adviseert om verschillen in energieopbrengsten tussen de dertien locaties beter in beeld te brengen.

REGIONALE ENERGIE STRATEGIE Verder is het de commissie niet duidelijk hoe de Barneveldse windmolenstudie zich verhoudt tot regionale afspraken die de gemeente Barneveld momenteel maakt met betrekking tot duurzame energieopwek. Alle gemeenten en provincies in Nederland maken deze afspraken in regionaal verband in een Regionale Energie Strategie (RES). Hiervoor worden in het voorjaar van 2021 voorlopige keuzes gemaakt en pas nog later zal daarover formeel worden besloten. Afgelopen maand werd het ‘voorlopig concept’ gepresenteerd van de RES Foodvalley, de regio waartoe Barneveld behoort. Hierin staat dat grootschalige opwek van windenergie zoveel mogelijk langs snelwegen moet worden gerealiseerd. De commissie vraagt de gemeente Barneveld (‘voor zover mogelijk’) te verhelderen hoe het locatieonderzoek voor windmolens wordt afgestemd met de op te stellen RES.