Maria Boonzaaijer.
Maria Boonzaaijer. Pauw Media

'Juist in crisistijd behoefte aan mooi boek over vrijheid'

18 april 2020 om 13:21 Maatschappelijk

BARNEVELD Het boek zou vrijdag - op de 75e verjaardag van de bevrijding van Barneveld - gepresenteerd worden, maar de coronacrisis gooide roet in het eten. Als alternatief werden tien verhalen en gedichten uit 'Nooit meer spertijd' voorgelezen door enkele auteurs, dichters, burgemeester en wethouders, zodat bewoners van de regionale verpleeghuizen er toch alvast (via YouTube) een beetje van kunnen genieten.

Erik Roest

Vijfenzeventig jaar vrijheid. Dat is het overkoepelende thema van ‘Nooit meer spertijd’, het debuut van de Stichting Barnevelds Schrijfgenootschap. Het boek bevat verhalen en gedichten van veertien dichters en schrijvers, aangevuld met bijdragen van zeven scholieren. Burgemeester Asje van Dijk heeft het voorwoord voor zijn rekening genomen. Als slagroom op de taart is ook de visie op vrijheid van veertien lokale kunstenaars aan de ambitieuze uitgave toegevoegd (in de vorm van foto's). ,,Het was een spannend traject, omdat het voor alle betrokkenen nieuw was om in zo’n groot verband samen te werken’’, vertelt Maria Boonzaaijer namens het bestuur van het Schrijfgenootschap. ,,Sommige bijdragen moesten stevig geredigeerd worden, andere verhalen vervielen. Uiteindelijk hebben we met de overgebleven auteurs een uitgave afgeleverd om trots op te zijn. Eenheid in verscheidenheid, mede dankzij een aantal korte verhalen van leerlingen van De Meerwaarde, het Van Lodenstein College en het Johannes Fontanus College. Mooi om te merken hoe jongeren betrokken zijn bij het thema vrijheid. En hoe ze er weer een geheel eigen invulling aan geven.’’

ONTZETTEND JAMMER Hoewel het Schrijfgenootschap zich genoodzaakt zag de presentatie van het boek uit te stellen (van 17 april) naar 25 september, vindt een deel van de inhoud nu toch op bijzondere wijze zijn weg naar het publiek. ,,Het is ontzettend jammer dat onze oorspronkelijke plannen in het water vielen. We hadden als verschijningsdatum bewust gekozen voor 17 april, de datum waarop Barneveld 75 jaar geleden bevrijd werd. Door de coronacrisis moesten we onze plannen aanpassen. Jammer, maar geen drama, want het boek loopt niet weg. Gelukkig kwam cultuurmakelaar Karelien Druijff met het plan om enkele verhalen en gedichten als gesproken boek te verspreiden onder de oudere mensen in de gemeente Barneveld’’, vertelt Boonzaaijer. ,,Wij waren meteen enthousiast. Ik denk dat mensen er wel behoefte aan hebben om juist in deze crisistijd iets moois te ‘lezen’. Hopelijk doen we hier heel veel ouderen een plezier mee.’’

Boonzaaijer regelde vier leden van het Schrijfgenootschap om hun eigen bijdrage voor te lezen (Leen Kraal, Brigitte Veltman, Lisette van de Heg en Maria zelf), terwijl daarnaast de burgemeester en alle wethouders een gedicht of verhaal inspraken, aangevuld met Monique Blommert, de rechterhand van Asje van Dijk, die tevens deel uitmaakt van het plaatselijke vier5mei-comité. ,,Deze week hebben we er onder begeleiding van cameraman Jeroen Woudenberg een hele dag voor uitgetrokken. Eën voor één meldden we ons in het gemeentehuis. Ik vond het heerlijk om te doen, want ik hou van voorlezen.’’

POSITIEVE INSTEEK De burgemeester sprak het verhaal in van Gerrit de Graaff, de enige auteur van het boek die de Tweede Wereldoorlog hoogstpersoonlijk meemaakte. ,,We hebben bewust gekozen voor verhalen met een positieve insteek, omdat wij onze ouderen vooral een boodschap van hoop willen meegeven.’’

Het resultaat, een youtube-film, werd vrijdag verspreid onder verzorgingstehuizen in de regio Barneveld en (via de Woningstichting) onder ‘eenzame’ ouderen. ,,De verhalen en gedichten zijn te zien via een besloten kanaal. Anders geven we al te veel weg. En we willen natuurlijk graag dat ons boek straks ook nog goed verkoopt.’’

Donderdag nam het bestuur van het Schrijfgenootschap het besluit om ‘Nooit meer Spertijd’ vanaf komende maandag te koop aan te bieden. ,,We hebben er lang over getwijfeld, maar we denken toch dat er ondanks de coronacrisis behoefte is aan een mooi boek over 75 jaar vrijheid, omdat we daar in deze periode bij stilstaan. Niet zo uitgebreid als oorspronkelijk de bedoeling was, maar toch…

De ceremoniële presentatie staat op 25 september gepland in het Schaffelaartheater. Dan wordt ook een tentoonstelling geopend met als thema ‘75 jaar Vrijheid’. ,,Leden van de Stichting Kunstcollectief Barneveld hebben prachtige kunstwerken gemaakt, waarvan een deel ook in het boek te bewonderen is. De variatie is enorm; qua uitingsvorm, maar ook qua toon. Het wordt echt een prachtige expositie.’’

SCHOLIEREN Ook het boek zelf bevat een breed repertoire. Het overkoepelende thema leverde tal van verhalen en gedichten op. Sommige auteurs lieten zich inspireren door hun fantasie, anderen kozen een waargebeurd verhaal als uitgangspunt. ,,De Tweede Wereldoorlog komt aan bod, maar het begrip vrijheid roept uiteraard ook andere associaties op. Wat betekent vrijheid in deze tijd? Die vraag zie je bijvoorbeeld terugkomen in de bijdragen van onze scholieren. Die hebben het niet over vrijheid versus oorlog, maar bijvoorbeeld over innerlijke vrijheid en maatschappelijke vrijheid. Voel je de vrijheid om als homo uit de kast te komen? Of in alle gevallen voor je mening uit te komen, ook als de rest er anders over denkt? Doordat je de creativiteit van al die schrijvers bundelt, krijg je een enorm breed en gevarieerd palet.’’

OPGESLOTEN Bij het thema vrijheid denkt Maria Boonzaaijer zelf wel in eerste instantie aan de Tweede Wereldoorlog. ,,Ik heb me altijd verdiept in de geschiedenis, dat lees je ook terug in mijn romans. Er is een enorm contrast tussen de Tweede Wereldoorlog en de tijd waarin wij nu leven, al komt dat door de coronacrisis wel weer in een ander daglicht te staan. Met name bij ouderen zullen er misschien wel associaties zijn met vroeger. Dan denk ik aan termen als je gedeisd houden, voorzichtig zijn en opgesloten zitten in je eigen huis.’’

Als het aan Boonzaaijer ligt, krijgt ‘Nooit meer spertijd’ op niet al te lange termijn een passend vervolg. ,,Ik hoop dat het Schrijfgenootschap lang blijft bestaan en dat we nog veel van ons mogen laten horen. Het is in ieder geval inspirerend en stimulerend om met andere dichters en schrijvers te praten over wie we zijn en wat we doen en ook samen te werken aan een project. Op onze facebookpagina presenteren we in ieder geval elke week een nieuw gedicht. We blijven ons profileren, want we willen de literatuur en de cultuur in Barneveld bevorderen. Wat dat betreft ben ik ook blij met het Literair Cafe Barneveld. Samen kunnen we elkaar versterken.’’

'Nooit meer Spertijd' is vanaf komende maandag te koop bij boekhandel Romijn (Raadhuisplein, Barneveld) en via de uitgever, m.roodbeen@nabijproducties.nl, ISBN 9 789492 055651

Brigitte Veltman en Jeroen Woudenberg tijdens de voorlees-opnames van het boek.
De omslag van het boek,
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie
advertentie