Barneveldse eieren zonder dode kuikens

BARNEVELD Het Nederlands-Duitse bedrijf Seleggt kan het geslacht van kuikens in een broedei bepalen. Daardoor worden in de broederij van Seleggt aan de Stationsweg in Barneveld geen haantjes meer geboren en gedood. Het bedrijf kan zo eieren leveren ‘zonder kuikendoden’. Jumbo gaat deze eieren onder de naam 'Respeggt' als eerste supermarktketen in Nederland vanaf eind maart verkopen.

Het doden van de haantjeskuikens gebeurt normaal gesproken op de eerste dag, omdat ze geen eieren leggen en minder geschikt zijn voor de vleesproductie. ,,Haantjes doden is vanuit ethiek en dierenwelzijn een groeiend probleem voor het draagvlak van de eierproductie'', meldt Seleggt. ,,Zowel in Duitsland als in Frankrijk zetten de ministers van landbouw in op 31 december 2021 als einddatum voor het doden van ééndagshaantjes. Nederland zal daarin niet achter kunnen blijven.’’

De uitgesorteerde haaneieren van de Seleggt-broederij worden ‘om de hoek’ bij Schaffelaarbos op bedrijventerrein Harselaar in Barneveld verwerkt tot grondstoffen voor diervoeders. ,,Daarmee is de lokale kringloop rond’’, melden beide ondernemingen over hun ,,unieke samenwerking’’.

GAATJE Directeur Martijn Haarman van Seleggt legt in een persbericht uit hoe de geslachtsbepaling werkt: ,,Na negen dagen broeden maken we met een laser een piepklein gaatje in elk broedei. Uit dat gaatje komt een druppeltje vloeistof. Daarin zien we of er vrouwelijke hormonen aanwezig zijn. Als dat niet zo is, wordt het kuiken een haantje en sorteert onze robot dat uit. Alleen broedeieren waaruit zich een hen ontwikkelt, gaan terug in de broedmachine.”
De haaneieren komen na het uitsorteren terecht in een tank. Deze tanks vol vloeibaar haanei inclusief eierschalen worden in een koelruimte opgeslagen en periodiek opgehaald door Schaffelaarbos.

KRINGLOOP Negen dagen bebroede eieren zijn een nieuw product. Daardoor waren deze eieren tot nu toe niet expliciet beschreven in de regelgeving voor dierlijke bijproducten. ,,Een deel van de traditioneel gedode ééndagshaantjes vindt zijn weg naar dierentuinen en roofdierenhouders’’, aldus Haarman. ,,Als je geen kuikens meer doodt, dan moet er natuurlijk wel een goede kringloop-toepassing zijn voor de haaneieren.’’

Om die reden hebben Seleggt en Schaffelaarbos de handen ineen geslagen. Haarman: ,,In Duitsland was de toestemming om haaneieren te gebruiken als hoogwaardig ingrediënt in diervoeders snel binnen. In Nederland heeft de voedsel- en warenautoriteit NVWA zich hier intensief mee bezig gehouden en ook geconcludeerd dat de eieren na negen dagen broeden worden erkend als bijproduct geschikt voor diervoeding. Daarmee zijn ze dus officieel als diervoer te gebruiken.’’

VEILIGHEID Na aankomst bij Schaffelaarbos worden de tanks gelost en wordt een monster genomen. ,,Veiligheid is extreem belangrijk”, stelt directeur Mathieu Woltring van Schaffelaarbos. ,,Daarom wordt alle aanvoer in een laboratorium getest.”
Vervolgens scheidt het bedrijf de eischalen van het vloeibare ei. Het vloeibare ei-product wordt gedroogd, waarbij waardevolle voedingsstoffen behouden blijven.

Het eindproduct is volgens Woltring een mooi ei-kleurig poeder met een uitstekende houdbaarheid. ,,Deze leveren we als poeder, pellet of kruimel aan mengvoer-, kalvermelk- en petfoodproducenten. De schalen worden gedroogd en verkleind tot grit en poeder. Deze worden als bron van goed verteerbaar calcium onder de naam Steggcal verkocht en ingezet in een groot aantal diervoeders.’’

SCHOOLVOORBEELD Wethouder Aart de Kruijf was eind januari getuige van de levering van de eerste volle tanks met haaneieren door Seleggt aan Schaffelaarbos. Hij is verheugd over de lokale samenwerking: ,,In een tijd waarin agrarische productie een grote verantwoordingsplicht ten opzichte van de maatschappij heeft, moet productie duurzaam zijn. Seleggt en Schaffelaarbos tonen hier een schoolvoorbeeld van duurzaamheidsinnovatie: het voorkomen van kuikens doden, een goede kringlooptoepassing bieden aan reststromen én lokale verwerking. Barneveld bewijst hiermee zijn rol als middelpunt van innovatieve pluimveegerelateerde bedrijvigheid.”