Cees Floorijp: 'Niet uit angst naar de kerk gaan'

BARNEVELD Lid in de Orde van Oranje-Nassau, zo'n titel heeft lang niet iedereen achter zijn naam staan. Onlangs ontving Cees Floorijp (72) deze koninklijke onderscheiding. De Barnevelder is al jaren voorzitter van het Pluimveemuseum, nam plaats in het bestuur voor scholen met de Bijbel, zat in de ouderenraad van het Johannes Fontanus College en was bestuurslid voor het CNV. Bovendien zette hij zich lange tijd in voor de gereformeerde kerk (PKN): vier jaar als scriba, vijf jaar als voorzitter van de wijkkerkenraad en zes jaar als voorzitter van het college van rentmeesters. ,,Zo bijzonder is het niet. Of je betrokken bent, daar gaat het om.''

Door Freek Wolff

Zijn vader was landbouwer in Den Bommel (Zuid-Holland) en Cees was de tweede van vier kinderen en de enige jongen. Ze gingen honkvast naar de gereformeerde kerk. ,,Zoals ieder kind ging je soms liever niet, maar wij waren iets vrijer dan gemiddeld. Als we op zondag een balletje wilden trappen, dan was dat geen probleem. Het gevolg was dat ik geloven niet als een ketting aan mijn nek ging ervaren. Dat is zo gebleven. Dat strakke hoefde niet, maar we waren wel trouw en meelevend.''

Hoe deed uw vader dat?
,,Hij perste ons niet in een keurslijf en bracht soms een vrolijke noot in het geloof. Die lichte humor, zonder te spotten, heb ik overgenomen. Gisteren las ik nog over Hemelvaart met de Emmaüsgangers. Als je de stukken van de vier evangelisten leest, klopt het bij de één wel dat er veertig dagen tussen zit vanaf Pasen, maar bij de ander niet. Dan zei m'n vader gewoon spontaan: hoe zit dat nou? Als je het écht neemt zoals het er staat, haak je heel snel af.''

Gaat u lichtvoetig door het leven?
,,Ik ben redelijk opgeruimd ja, want ik heb houvast aan mijn geloof. Je hoeft niet met een strak gezicht te lopen, je mag leven.''

Maar de Tien Geboden dan?
,,Als je die goed leest, gaat het erom hoe je met elkaar omgaat. Wat u niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet. Natuurlijk mislukt dat weleens, maar geef de ander de ruimte. Ik heb ook m'n emoties hoor, maar ik kan mezelf gelukkig wel een blijmoedig christen noemen. Tegelijk heb ik een wat zakelijke instelling, daar moeten mensen ook tegen kunnen. De kerk moet ook gerund worden en dan ben ik rechtlijnig en nuchter. Ik houd niet van luchtfietsen.''

Hoe ervaarde u de fusie naar de PKN?
,,Samen Op Weg deden wij al jaren met de Immanuelkerk. Gereformeerden zijn redelijk trouw, dus niet iedereen stond te juichen. Het was een moeilijk proces. Als je niet oppast heb je afhakers, maar er komen ook aanhakers.''

U ervaart nog steeds het belang van de kerk als instituut?
,,Ja, de kerk is als organisatie nog steeds heel belangrijk. Elkaar leren kennen, het geloof beleven en uitdragen. Dat kun je wel individueel, maar daar gaat minder vanuit. Een plek waar mensen elkaar ontmoeten. Soms is het al voldoende om goeiedag te zeggen of een praatje te maken. Dat laatste vind ik in het openbaar weleens moeilijk, omdat je moet oppassen dat mensen in de emotie schieten.''

Gelooft u in een hiernamaals en hoe komt u daar?
,,Ja, maar dat hangt niet af van een lintje. Anders zou je daarvoor gaan werken, maar dat is niet mijn drive. Als je betrokken bent, kun je meeleven. Ik vind het moeilijk om te zeggen of je verloren of behouden bent. Dat kan ik niet invullen, ook niet voor degenen die niet-kerkelijk zijn. Ik geloof op mijn eigen manier en ik ga niet naar bezinningsbijeenkomsten van de kerk, omdat ik niet alles wat ik geloof op tafel wil gooien. Mijn innerlijk hoeven ze niet te zien. Waarom zou ik daar een ander mee opzadelen? Goede raad één op één vind ik prima, maar niet in een groep.''

In welke situatie dacht u dat het leven doelloos was?
,,Heb ik niet zo ervaren. Wel heb ik mijn emoties als mensen overlijden. Ik ben nu niet bang voor de dood, maar ik weet niet hoe dat zal zijn als ik ervoor sta. Dat hangt er ook vanaf of je pijn hebt of niet. Vanuit het geloof zou je tot het laatst zeggen: een wonder kan. Maar ik kan me situaties voorstellen dat mensen willen stoppen met het leven. Ik worstel daarmee.''

U gaat vrijwel elke zondag naar de kerk?
,,Ja. Het doet me pijn en ik vind het triest als ik zie dat het er 's avonds bijna leeg is. Ik weet niet hoe dat komt, maar ik denk dat het met de tijdgeest te maken heeft. De ruimte die we binnen het geloof geven. Het harnas is eraf. Vroeger lag dat moeilijker. De behoefte aan een kerk wordt minder, terwijl andere dingen de aandacht trekken.''

Sommige kerkgemeenschappen groeien.
,,Ja, veel mensen gaan naar Doorbrekers. Dat betekent dat die gemeente in een behoefte voorziet, maar ik denk niet dat wij dat moeten kopiëren, want dan lopen anderen bij ons weg. Ik ben voorstander van jeugddiensten, al loop je het gevaar dat ouderen dan weer thuis blijven. Maar het dwingende van vroeger is er helemaal af en dat is ook wel goed hoor. Je moet niet uit angst naar de kerk gaan. Maar als het oorlog zou worden zie je de kerken weer volstromen, zo werkt het toch?''

Zou u op zondag naar een museum gaan?
,,Nee, nooit. Ik vind het heerlijk om thuis te zijn met de kinderen die langs komen. Misschien zou het Pluimveemuseum op zondag wel open kunnen, maar ik weet niet of we daar vrijwilligers voor krijgen. En je wilt de kerk niet tot last zijn, al werd onze buurman (hersteld hervormde gemeente) later gebouwd (lacht). De prins van Japan zou informeel een keer op zondag komen.Prima, maar ik was toch blij toen dat zaterdag werd.''

U werkte bij Koudijs Voeders (nu De Heus) en bij Bekebrede pluimveeslachterij (nu Plukon in Wezep). Hoe kijkt u in dit verband aan tegen het rentmeesterschap van Gods schepping?
,,Vlees is een vorm van voedsel. De Bijbel spreekt ook over rein en onrein vlees, dus is het normaal als je dat eet. Ik heb daarom nooit moeite gehad met de slachterij. Wel vind ik het belangrijk dat je zorgvuldig met de dieren omgaat. Kuikens worden levend aan een haak gehangen, maar als ze niet geschikt zijn, moet je ze niet levend in een ton gooien. Daarom hebben we een keer iemand bijna ontslagen. Maar dat pluimveehouders boeven zijn, is niet waar.''

Het welzijn van de kip bij de intensieve veehouderij is gegarandeerd?
,,Aan de band komen geen dieren die kreupel of blauw zijn en borstblaren hebben. In de natuur overleven die het ook niet. En alles wordt in het werk gesteld voor betere huisvesting met meer ruimte, beweging en airco. Acties hebben daar invloed op gehad. Prima. Maar deze dingen beginnen bij de consumenten. Je moet eens zien hoe snel de bakken met kipfilet-acties leeg zijn. Dat heeft alles met onze portemonnee te maken. Mensen verdiepen zich niet, het opfokken interesseert ze niet. Daar confronteer ik onze museumbezoekers ook mee.

Bovendien moeten we voor de voedselvoorziening zorgen en levert het een groot deel van ons nationaal inkomen op. We moeten economisch presteren om als land te overleven. Ik heb in twee jaar tijd achttien procent van mijn pensioen in moeten leveren. Dan is het misschien niet zo gek dat je goedkope kip gaat kopen. Maar discussie hierover is perfect.''

De kippen hebben het dus niet zo slecht?
,,Daar ga ik niet vanuit. Je ziet een tendens dat er wordt gewerkt aan een beter leven voor de dieren, maar dat kun je niet forceren. Het gevaar dat kippen met uitloop vogelgriep krijgen is veel groter. En dan worden ze allemaal vergast. Batterijkippen hebben minder medicijnen nodig en de eieren zijn absoluut gezonder omdat er geen invloeden van buitenaf zijn. Dus wat is nu beter? Maar de economische druk is hoog en je went ook aan dingen. In de Bijbel worden ook schapen en duiven geofferd, waarbij wel gelet moest worden op zorgvuldigheid. Maar ik kan me niet verplaatsen in een dier. Een kanarie zit ook in een klein hokje en toch zingt hij het hoogste lied.''

Wat baart u zorgen als u kijkt naar de samenleving van nu?
,,De geweldsgolven. Het is niet goed als we ons afzetten tegen de Islam. Ik heb perfect met Turken samengewerkt. We hebben ze in de jaren zeventig zelf binnengehaald omdat we te beroerd waren om vuil werk zelf te doen. En als jongeren tegenwoordig voor een stageplek al afgewezen worden op hun buitenlandse naam, terwijl het keurige jongens zijn, dan vragen we om agressie. Dan doen wij ook dingen fout. Ik heb in mijn werk altijd gevochten tegen discriminatie.''

Wat was uw strategie, arbeidsbeleid?
,,Ze zeiden: 'Hij was streng maar rechtvaardig'. Dat vind ik een eer. Als we bij het CNV afspraken maakten met de baas, dan lette ik daar op. Je moet niet de een bevoordelen ten opzichte van de ander. Anders krijg je een rotsfeer. Ik had ook een sociale plicht. Zo heb ik weleens een deel van iemands loon ingehouden om hem in bescherming te nemen, zodat hij de huur bleef betalen voor een dak boven zijn hoofd.''

En in het Pluimveemuseum met zo'n honderd vrijwilligers?
,,Er is hier veel plezier, dat is mooi. De sociale contacten zijn belangrijk. Er is belangstelling voor elkaar. Voor velen is het een prachtig verzetje. Maar het is ook een bedrijf waar je streng op de centen moet letten om het laagdrempelig en goedkoop te houden.''

'Je leeft maar één keer, dus maak het zo leuk mogelijk'. Mee eens?
,,Ja, maar niet alleen voor jezelf, anders ga je alleen maar feesten.''

Wie is Jezus voor u?
,,Ik geloof zeker dat Hij op aarde was als profeet en Verlosser. Ik vraag me weleens af of ik Hem zou volgen als Jezus nu op aarde was. De wonderen die Hij liet zien waren veel meer dan gemiddeld natuurlijk. Maar dan in Hem geloven als Verlosser, Vredesvorst en Hem gaan volgen...ik weet het niet. Ja, Hij is de Zoon van God en dat heeft alles te maken met wat er over Hem geschreven is.''

Kan de kerk het verschil maken?
,,Zeker. Als de kerk weg zou vallen, ontstaat er een enorm gat. Het is een plek met uitstraling. In het buitenland vindt iedereen die kathedralen toch prachtig. In Trier zag ik ineens een groep staan zingen 'Voorwaarts christenstrijders'. Daar word je koud van. Prachtig! Zoiets ervaarde ik vorig jaar ook in Rome op het Sint Pietersplein bij de paus. Wat een publiek, ongelooflijk! Dat straalt iets uit.''

Genesis of Psalmen?
,,Genesis. Dat beschrijft hoe alles gelopen is. Ik zing graag en Psalmen zijn liederen die op jou van toepassing kunnen zijn en dat geeft troost. Maar over geschiedenis lezen heeft meer mijn interesse dan over hoogtes en dieptes te zingen.''