´Ik krijg zelfs reacties uit Amerika´

BARNEVELD Binnen een half jaar is Vrogger een vaste waarde geworden in de Barneveldse Krant. De wekelijkse rubriek van Joop Brons met foto's van Jan Pit, aanvankelijk slechts bedoeld voor de zomer, sloeg zo aan dat deze inmiddels niet meer weg te denken valt. Sterker nog Brons is de enige redacteur die 'fanmail' ontvangt, zelfs helemaal uit Amerika.

André van der Velde

Ruim een jaar voor zijn pensionering kreeg geboren en getogen Barnevelder Joop Brons (65) ‘eindelijk’ zijn eigen rubriek in 'zijn' Barneveldse Krant. Al jaren doet hij de vormgeving voor de krant, maar inhoudelijk was hij er niet echt bij betrokken, tot afgelopen zomer. Hij was per toeval gestuit op een paar honderd foto´s waarvan niemand wist dat ze nog bestonden.

Die vondst leidde spontaan tot Vrogger, vertellen Brons en Pit (71) met veel plezier. ,,In de 37 jaar die ik als fotograaf bij de BDU heb gewerkt, heb ik honderdduizenden foto´s gemaakt´´, steekt Pit, de voormalige vaste fotograaf van de Barneveldse Krant van wal. ,,Toen ik hier wegging, zeg negen jaar geleden, heb ik een aantal jaargangen gescand van foto’s waarvan ik dacht dat die leuk genoeg zijn om te bewaren.´´ Het ging om een paar honderd zwart-witfoto´s van ver voor het digitale tijdperk, uit de beginjaren 70 van de vorige eeuw. ,,Leuke foto’s´´, benadrukt Pit, die sinds 1974 in Barneveld woont. ,,Dus geen ongevallen of raadsvergaderingen, maar eerste steenleggingen bijvoorbeeld, of foto´s van het eerste van SDVB dat kampioen was geworden, panden die worden afgebroken, wateroverlast, openingshandelingen of allerlei tentoonstellingen.´´ ,,Zoals kleindierententoonstelling Gallinova´´, vult Brons naadloos aan.

VERGETELHEID Pit zette de foto´s op een dvd en maakte een paar kopieën. De dvd´s raakten in de vergetelheid. Totdat iemand binnen de BDU een jaar geleden de keurig gearchiveerde dvd vond en een stagiaire de opdracht gaf de foto´s in het digitale fotoarchief te zetten. Toen waren ze ineens beschikbaar geworden en Brons stuitte erop. ,,Ik vond die foto´s en herkende ze allemaal. Ik zag Dirk Rebel, onze vroegere directeur, die de eerste kinderpostzegels in ontvangst nam, een foto van afgebrande Veluwehal...´´ Hij graaft in zijn geheugen en is 'los'. Enthousiast vertelt hij het ene verhaal na het andere. En precies dat was het wat redacteuren Erik Roest en Geertjan Jansen opviel, toen ze in mei vorig jaar op zoek waren naar een rubriek voor de zomerperiode. Brons liet hen de foto´s zien en vertelde er honderd uit bij. Jansen en Roest beseften direct dat hen een rubriek in de schoot was geworpen: foto´s van vroeger op geheel eigen wijze van commentaar zien door Brons zelf. De naam van de rubriek lag ook voor de hand: Brons spreekt niet over vroeger, maar op z´n Barnevelds over ‘vrogger’.

,,Ik zal deze week een zooitje sneeuwfoto´s meenemen´´, zegt Brons tegen zijn voormalige collega Pit als ze naar het fotoarchief in de kelder van het BDU-gebouw lopen. Aanleiding voor de 'sneeuwinsteek' is natuurlijk de enige en waarschijnlijk laatste dag sneeuw die we dit jaar hebben gehad, zondag 16 december. ,,Het volgen van de actualiteit is altijd leuk´´, beaamt Pit.

KLUIZEN In de voormalige donkere kamer bevinden zich twee grote kluizen vol mappen die stuk voor stuk uitpuilen van de negatieven. De donkere kamer (doka) werd gebruikt tot 1998. De fotografen van de BDU gingen in dat jaar over op digitale camera´s. De ruimte die ooit vol stond met fotobaden, droogkasten, vergroters en een ontwikkelmachine voor kleur, is nu de opslagruimte voor de schoonmakers. Alleen de twee kluizen herinneren nog aan de vorige functie. Brons en Pit pakken ter illustratie enkele mappen met negatieven. Pit: ,,Elke foto die ik voor het digitale tijdperk heb gemaakt, zit in die kluis.''

Dat er een rubriek met zijn foto's gestart was, merkte Pit toen hij afgelopen zomer terugkwam van vakantie. ,,Ik dacht 'kennelijk heeft men mijn oude cd' gevonden. Toen er een keer bij een foto een verkeerde naam stond heb ik Joop gemaild.'' Zo ontstond een hernieuwde samenwerking tussen de oud-collega's. Pit heeft onlangs nog een krat vol mappen met negatieven gedigitaliseerd, zodat Brons weer even vooruit kan. ,,Jan levert de foto's, zonder die foto's kan ik de rubriek niet maken. Zo simpel is het.''

FOUTJES Dat er af en toe foutjes in de rubriek staan, is inherent aan de gekozen opzet, stelt Brons. ,,Ik vind die ouwe plaatjes leuk en weet er soms wat van. Dan vertel ik wat het is. Het is des te leuker als mensen erop reageren om het beeld completer te maken.'' Pit herkent dat.,,Ik denk dat de rubriek echt helemaal gespeld wordt.´´

Na de zomerperiode ging de rubriek gewoon verder als 'vast'. ,,We zijn ermee doorgegaan omdat het aansloeg´´, vertelt Brons. ,,Vrogger is de populairste rubriek van de Barneveldse Krant: geen van de redacteuren die dagelijks zo'n vracht mailtjes krijgt'', zegt hij lachend. ,,Elke maandagochtend zit mijn mailbak vol met reacties. Ik kreeg zelfs reacties uit Amerika, over een politieman die mij - toen ik een jaar of elf was - in mijn nekvel had gegrepen nadat ik een spiegeltje van een auto had gereden.'' Hij houdt even in en wikt zijn woorden en vervolgt met een veelbetekenend lachje. ,,Laat ik het zo zeggen: die Amerikaan was ook niet zo gek op die agent.´´

Pit is ook verbaasd wat Vrogger teweegbrengt. ,,Ik heb nog nooit zoveel leuke reacties op mijn foto’s gekregen´´, vertelt hij. ,,Ik zit in een fietsgroepje dat onder meer op maandag tochten maakt en op die dag komen vaak de reacties.'' Zo sprak een van zijn fietsmaatjes hem er onlangs op aan dat zijn moeder op een foto stond. ,,Zij was ooit raadslid en hij had nog niet eerder een foto van haar in die functie gezien. Dat is dan hartstikke leuk. Ik dacht weet je wat, ik stuur hem het origineel op.''

HERKENBAARHEID De kracht van Vrogger is de herkenbaarheid, zegt Pit: ,,Er staan mensen op, dat spreekt iedereen aan. Zo´n groepsfoto van kinderen op school, bijvoorbeeld. Ze herkennen zichzelf erop, terwijl ze nu 47 jaar ouder zijn en zelf opa of oma zijn.´´

Ook wordt Brons wordt ,,minstens een paar keer per week'' op straat over de rubriek aangesproken. ,,'Jij bent toch die van van de foto's?' Nee, zeg ik dan, die zijn allemaal gemaakt door Jan Pit. Vaak zeggen ze dan dat ik er vooral mee door moet gaan.'' Hij houdt even in en vervolgt: ,,Dat doe ik ook, maar hooguit elf maanden nog, want dan ga ik met pensioen.'' Pit knikt instemmend. ,,Dan zijn de foto's ook wel op.´´