Ap Cloosterman: 'Stop onmiddellijk met windturbines'

ZWARTEBROEK Hij houdt zijn hart vast als het gaat om de energietransitie die de overheid de komende jaren van plan is. Ingenieur Ap Cloosterman vindt 'van het gas af' zeer onverstandig en ziet geen heil in windmolens. Wel pleit de Zwartebroeker voor kernenergie en waterstofgas.

Freek Wolff

Het is te hopen dat de gemeente Barneveld en de hele provincie Gelderland snel tot inkeer komt en ons verlossen van de dreigende ellende en tekortkomingen van windmolens en ons ervoor behoeden om de komende jaren van het aardgas af te gaan. Dan is er ook tijd om ons voor te bereiden op de productie van voldoende waterstofgas", steekt Ap Cloosterman van wal.

De klimaatwet stimuleert en dwingt een overgang naar duurzame energie af. Door het project 'van het gas af' en het sluiten van kolencentrales zijn er steeds meer windmolens en zonnepanelen nodig. Maar Cloosterman vindt dat op die manier de schoonste fossiele brandstof in de ban wordt gedaan. ,,Wij zijn het enige land ter wereld dat een dergelijke waanzin gaat doordrijven. In landen als Duitsland, Spanje en Portugal wordt gas zelfs gepromoot. De krankzinnige maatregel om van het gas af te gaan, betekent dat er hals over kop inefficiënte windmolens moeten worden geplaatst, terwijl er nog zeker voor vijftig tot honderd jaar voldoende importgas is."

WATERSTOF De ingenieur heeft er niets op tegen om woningen en bedrijfspanden met elektriciteit te verwarmen, warm water te maken en te koken. ,,Maar wij doen dit met gas efficiënter. Nu wordt gas gebruikt in een elektriciteitscentrale, om een groot deel van onze elektriciteit op te wekken. Ook al gaan wij zelf van het gas af, dan werkt de centrale nog steeds als volgt: gas → elektriciteit → warmte thuis. Terwijl wij het nu zo doen: gas → warmte thuis. Het maken van elektriciteit uit gas en het transport van elektriciteit naar onze woningen gaat met een totaal rendement van nog geen vijftig procent. Bij ons huidige systeem, waarbij we gas naar de huizen brengen voor verwarmen, warm water en koken, is het rendement ongeveer negentig procent. Ons huidige systeem met gas aan huis verbruikt dus (ongeveer) de helft van de hoeveelheid gas die nodig is voor elektrisch verwarmen. Als we over enkele tientallen jaren echt van het aardgas af moeten, dan staat er tegen die tijd voldoende waterstof ter beschikking om met het bestaande leidingwerk de mensen van gas te voorzien."

VERVUILENDER De Zwartebroeker ziet dat schone kolencentrales worden vervangen door biomassacentrales, die gestookt worden met houten pellets waarvoor grote bosgebieden gekapt moeten worden. ,,Achteraf is ook nog eens gebleken dat deze centrales vervuilender zijn dan de schone kolencentrales die er nu aan moeten geloven."

Het klimaatakkoord van juni 2019 bevat maatregelen om in 2030 een reductie van CO2 te realiseren van 49 procent ten opzichte van 1990. Aan een enquête onder de bevolking van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat werd volgens Cloosterman nauwelijks bekendheid gegeven, zodat er slechts 1.600 reacties binnen kwamen. Wel vindt hij het resultaat ,,sensationeel" dat 78 procent van de Nederlanders het niet wil (bron: Groene Rekenkamer). ,,Hieruit blijkt duidelijk dat het beleid van het parlement niet overeenstemt met de opvattingen van de kiezer."

KERNENERGIE Aan de prangende vraag of CO2 wel de boosdoener is van de huidige klimaatverandering wordt in de ogen van de ingenieur volledig voorbij gegaan.Hij refereert aan het boek 'De invloed van de mens en de kosmos op ons klimaat', waar nog vijf andere belangrijke menselijke oorzaken en maar liefst zeventien natuurlijke oorzaken van klimaatverandering worden vermeld. ,,De klimaatgeschiedenis van de aarde is altijd al gekenmerkt geweest door opeenvolgende koude- (glacialen) en warme-periodes (interglacialen). De veroordeling van CO2 als schuldige van de klimaatverandering houdt in dat de hele wereld moet afstappen van het gebruik van fossiele brandstoffen. Dr. Bjorn Lomborg (professor in Copenhagen) stelt, dat alle CO2-reductieinspanningen in het jaar 2100 een verlaging van de gemiddelde wereldtemperatuur zal opleveren van 0,17 graden Celcius. En dit is nog maar het begin voor de komende tien jaar, tegen een Europese kostenpost van minstens duizend miljard euro. Voor Nederland gaat het grootste bedrag naar de toeslag op de elektriciteitsrekening van de burger."

Dat op een termijn van tientallen jaren de overgang naar een alternatieve vorm van energie onvermijdelijk is, vindt Cloosterman duidelijk. Dit is nodig vanwege het opraken van fossiele brandstoffen en de vervuiling van het milieu door winning, raffinage en het gebruik hiervan (met name zware stookolie). ,,Dit pleit er zelfs voor om deze brandstof te vervangen door aardgas! De energietransitie wordt eigenlijk volledig afhankelijk gemaakt van windturbines, terwijl er een veel betere oplossing is in de vorm van kernenergie, maar die oplossing wordt tot op heden nog steeds afgewezen."

GEZONDHEIDSPROBLEMEN Hij kent de voordelen van windenergie: stroomvoorziening voor afgelegen gebieden; eigen stroomvoorziening voor grote bedrijven; minder afhankelijkheid van olieproducerende landen; de goedkoopste vorm van duurzame energie; de nieuwste zeeturbines draaien tachtig procent van de tijd. Maar de nadelen zijn volgens Cloosterman legio. ,,Windkracht is een instabiele bron voor energieopwekking door de afhankelijkheid van de windkracht. Het gemiddelde rendement van een windturbine op land is hierdoor ongeveer 25 procent. Windturbines zijn in het landschap storend. Vogels en vleermuizen worden door de rotorbladen gedood. De slagschaduw en het geluid worden door omwonenden als hinderlijk ervaren. Er ontstaat waardeverlies van woningen. En elektromagnetische stralingen en laag frequent geluid veroorzaken gezondheidsproblemen."

Windmolens lijken commercieel rendabel. Gemiddeld heeft een windmolen een levensduur van 25 jaar. De totale kostenpost (aanschaf, plaatsing, onderhoud, grondgebruik en overlast, verzekeringen en ondernemingswinst) is budgetneutraal. ,,Echter, de kosten van aansluiting van zee naar het vaste land zijn voor rekening van de overheid. Voor de productie van de magneten in de windturbines is het kostbare en moeilijk te winnen aardmetaal Neodymium nodig. Samen met andere giftige chemicaliën wordt in China het afval in meren gedumpt. Grondwater wordt besmet en de lucht bevat hoge concentraties giftige stoffen. De bouw van de windturbines kost aan honderden Chinese arbeiders het leven en maakt duizenden mensen ernstig ziek."

Een duurzame methode dient toekomstige generaties niet in gevaar te brengen. Maar Cloosterman legt uit dat in windmolens veel zwavelhexafluoride weglekt. Het gas dient als isolator tegen kortsluiting, terwijl dit (broeikas)gas volgens hem 24.000 keer sterker is dan CO2. ,,Het middel is erger dan de kwaal. Als de bestaande centrales door windmolens vervangen moeten worden, dan is Nederland veranderd in een chaos van gebouwen en windmolens. Onze natuur is opgeofferd vanwege een ondoordacht beleid. Bovendien is er geen enkele reserve bij windstil weer. Als we met gas en olie moeten stoppen, ontstaat er een nog grotere vraag naar een andere bron van energie, die onmogelijk door windturbines en/of zonnepanelen kan worden gerealiseerd."

REKENING GEPRESENTEERD Als Nederland volhardt in haar beleid 'van het gas af' en stopt met het gebruik van fossiele brandstoffen zal de energievoorziening afhankelijk worden van elektriciteit. De ingenieur wijst erop dat voor het opwekken van elektriciteit enorme vermogens nodig zijn. ,,Het ziet er niet naar uit dat die geleverd kunnen worden door windturbines, zonnepanelen, biomassa, waterkracht, aardwarmte of osmose. Bovendien kan ons stroomnet dit niet aan.

We zullen miljarden euro's moeten investeren om aan de stijgende vraag naar elektriciteit te blijven voldoen. De rekening, in totaal geraamd op 5.000 euro per huishouden, krijgt de burger gepresenteerd. Verder zullen de bakker, de groenteboer, de slager en de supermarkt door hun hogere tarieven de kosten doorberekenen."
De enige energiebron, die volgens Cloosterman kan voldoen aan de energievraag en die met de opgewekte stroom ruimte heeft voor de productie van (waterstof)gas is kernenergie. ,,Bij de splijting van één gram uranium ontstaat evenveel energie als bij de verbranding van 3.000 kilo kolen of 2.500 liter benzine. Maar er is ook sprake van radioactieve straling en afval. De afvalstoffen (plutonium) zijn zeer radioactief en moeten voor vele duizenden jaren veilig worden opgeslagen. Maar de totale hoeveelheid radioactief afval die naar verwachting de komende honderd jaar ontstaat, kan ruimschoots worden opgeslagen op het COVRA-terrein in Vlissingen, dat zo'n twintig hectare groot is. In ontwikkeling is de zogenoemde Thoriumcentrale, waarvan de afvalstoffen slechts driehonderd jaar gevaarlijk radioactief zijn en de hoeveelheden slechts een fractie zijn van het huidige afval."
De wetenschapper steekt zijn hoofd niet in het zand voor de nucleaire ongelukken die veel mensen nog helder voor de geest staan, in 1986 in Tsjernobyl (Oekraïne) en in 2011 in Fukushima (Japan). Wat betreft de eerste ramp wijst hij op vele bedieningsfouten die toen gemaakt zijn. En het is nu een natuurgebied, met toerisme. ,,Oekraïne blijft geloven in kernenergie." Wat betreft de tweede ramp, die het gevolg was van een tsunami, zegt Cloosterman dat er berichten zijn dat er geen doden zijn door straling en dat de Japanse overheid toch geen vertrouwen heeft in windturbines. Vijftig kerncentrales waren stilgelegd, maar nu zijn er plannen om er weer tweeëntwintig op te starten. Ook bouwt Japan aan tweeëntwintig kolencentrales.

Volgens de ingenieur heeft de overheid zich onvoldoende ingeleefd in de nieuwe ontwikkelingen van de nieuwe generatie kerncentrales en laat ze zich nog steeds leiden door de drama's met de twee kerncentrales in Tsjernobyl en Fukushima. De klimaatwet is tot stand gekomen met behulp van klimaattafels. Kernenergie werd hier volgens hem zonder verdere argumentatie afgewezen. Bovendien zouden mensen met een andere mening over de invloed van CO2 op het klimaat binnen deze groepen niet welkom zijn geweest.

,,Onze regering gebruikt het advies van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) bij het vaststellen van haar klimaatbeleid. Groot was mijn verrassing toen ik het volgende PBL-rapport ontdekte. Hierin staan vijf argumenten met de volgende inhoud: windenergie is niet nodig, er zijn betere alternatieven (kernenergie wordt niet uitgesloten); meer windenergie levert geen CO2-reductie op; windenergie past niet in Nederland, want we zijn te dicht bevolkt; windenergie is te duur en ten slotte biedt windenergie veel economische kansen. Zouden Nijpels, Samsom, Timmermans en Wiebes dit over het hoofd hebben gezien?"

Cloosterman vindt de moderne kerncentrales superveilig. Met de nieuwe generatie gesmolten zoutreactoren is een ongeluk als in Tsjernobyl in zijn ogen onmogelijk. ,,Met één kerncentrale van 300 à 400 megawatt kunnen we zorgen dat de provincie Gelderland in 2030 voldoet aan de eis van 49 procent reductie van de CO2-uitstoot. Een geschikte locatie zou Dodewaard kunnen zijn. Dan kunnen we nu onmiddellijk stoppen met onrendabele, lelijke, herrie veroorzakende, straling producerende en niet duurzame windturbines."